Στα διάσημα καμπαρέ του Παρισιού...

Πιστεύω ακράδαντα ότι κάθε επισκέπτης που αγαπά να ταξιδεύει και να γεύεται διαρκώς νέες ταξιδιωτικές εμπειρίες οφείλει να «μυείται» ως ένα βαθμό στην κουλτούρα που διέπει τον τρόπο ζωής του κάθε τόπου που επισκέπτεται. Ακούγοντας λοιπόν για Παρίσι, σίγουρα μας έρχονται στο νου μεγάλοι έρωτες, ρομαντικοί περίπατοι στις όχθες του Σηκουάνα, ατέλειωτα μουσεία, συζητήσεις περί Τέχνης και λογοτεχνίας και φυσικά… τα καμπαρέ! Η σκοτεινή όψη του έρωτα που υμνήθηκε από τα μεγάλα καμπαρέ του Μεσοπολέμου, παρέμεινε για πάντα χαραγμένη στο μυαλό μας μέσα από τους διάσημους πίνακες του Τουλούζ Λοτρέκ και υφίσταται μέχρι τις μέρες μας καμουφλαρισμένη πια ως τουριστική ατραξιόν για τους ξένους επισκέπτες της πόλης. Όσο τουριστικός κι αν είναι ο χαρακτήρας που έχουν αποκτήσει πια τα θρυλικά καμπαρέ του Παρισιού και όσο κι αν σε ορισμένους θυμίζουν περισσότερο κακόγουστο τσίρκο, δεν παύουν να αποτελούν τον καλύτερο τρόπο για να ταξιδέψουμε νοερά πίσω στο χρόνο και να γευτούμε όλη αυτή τη μαγεία του αρτιστίκ Μεσοπολέμου παρέα με ένα ποτήρι σαμπάνια… Γιατί μόνο στο Παρίσι η διέγερση των αισθήσεων έχει καταφέρει να αναχθεί σε Τέχνη!  

Πώς ξεκίνησαν όλα…  

Τα café chantans ή goguettes της εποχής της Γαλλικής Επανάστασης αντικαταστάθηκαν από τα μουσικά καφέ της Belle Epoque και αυτά με τη σειρά τους υπήρξαν πρόδρομοι των music halls και των cabarets artistiques που πρωτοέκαναν την εμφάνισή τους στη Μονμάρτρη στα τέλη του 19^ου αιώνα και συνέχισαν να ξεφυτρώνουν με ταχείς ρυθμούς στις αρχές του 20^ου. Μην ξεχνάμε ότι η Γαλλία έχει μακρά παράδοση σε διαφόρων ειδών καφεθέατρα που συνδύαζαν διάφορα καλλιτεχνικά είδη (όπως τη μουσική, τη σάτιρα και την κωμωδία), δίχως να είναι παρεξηγήσιμα ως χώροι. Διαφόρων ειδών ταλέντα έχουν μάλιστα ξεπηδήσει από ανάλογους χώρους: τραγουδιστές μπαλάντας και κωμικοί ξεκίνησαν από καμπαρέ αλλά και ο διάσημος ηθοποιός Ζεράρ Ντεπαρντιέ ξεκίνησε από ένα αντίστοιχο καφεθέατρο!

Moulin Rouge, στο εσωτερικό

Το Παρίσι πάντως θεωρείται, εκτός των άλλων, πατρίδα του στριπτίζ! Λέγεται ότι ήταν μόλις το 1893 όταν, κατά τη διάρκεια ενός διαγωνισμού μοντέλων που διοργάνωνε ετησίως η Σχολή Καλών Τεχνών στο πασίγνωστο καμπαρέ Moulin Rouge, μια κοπέλα πήδηξε πάνω σε ένα τραπέζι και έβγαλε τα ρούχα της. Τα ήθη της εποχής σκανδαλίστηκαν, ξέσπασαν αντιδράσεις, η κοπέλα συνελήφθη και η υπόθεση έφτασε μέχρι τη δικαιοσύνη. Οι φοιτητές ξεσηκώθηκαν με κινητοποιήσεις υπέρ του δικαιώματος στο «καλλιτεχνικό γυμνό» και η πρωτάκουστη δημοσιότητα που έλαβε το ζήτημα οδήγησε σε μια νέα μόδα: πλέον τα περισσότερα από τα καμπαρέ της εποχής «υιοθέτησαν» στο πρόγραμμά τους και κάποιο νούμερο που να περιλαμβάνει στριπτίζ!

Τα Καμπαρέ…  

 Το Crazy Horse Saloon πρωτοξεκίνησε ως μπαρ σε στυλ που παρέπεμπε σε Άγρια Δύση. Χαρακτηριστικές πόρτες από σαλούν, επιγραφές τύπου «Αφήστε τα όπλα σας εδώ», πορτιέρηδες ντυμένοι ως σερίφηδες, φανταχτερά και σέξι κοστούμια και πονηρά παρατσούκλια για τις κοπέλες, όπως Νούκα Μπαζούκα. Τη δεκαετία του ’50 παρουσιάστηκε ένα νούμερο που περιελάμβανε ξανθές κοπέλες ντυμένες με μπότες, κράνη και στρινγκ εσώρουχα σε σχήμα σβάστικας που κρατούσαν μαστίγια. Οι πληγές ωστόσο από την πρόσφατη γερμανική κατοχή ήταν ακόμα νωπές και έτσι το νούμερο αυτό θα μπορούσε κάλλιστα να χαρακτηριστεί ως αρκούντως άστοχο και αποτυχημένο…

Cabaret "Lido"

Το Lido με τα εντυπωσιακά Bluebell Girls θυμίζει έντονα κάτι από Las Vegas. Πλούσιες υπερπαραγωγές, συντριβάνια, δράκοι που βγάζουν φωτιές και συνθέσεις με βίντεο και λέιζερ.

Η θρυλική αρτίστα Josephine Baker  

Το Folies Bergére άνοιξε τις πύλες του το 1869 και είναι το παλαιότερο music hall. Ταχυδακτυλουργοί, παλαιστές και χορεύτριες παρουσίαζαν τα νούμερά τους μέσα σε εξωτικά σκηνικά. Εδώ παρουσίαζε τα νούμερά της και μία από τις πιο διάσημες αρτίστες των καμπαρέ, η θρυλική μαύρη Ζοζεφίν Μπέικερ. Γεννημένη στο Μισούρι, μετέβη στη Γαλλία όπου πήρε τη γαλλική υπηκοότητα και παρέμεινε εκεί μέχρι το θάνατό της. Ξεκίνησε το 1925 από το Theatre des Champs-Elysées, σύντομα όμως κατέληξε να γίνει το λαμπρότερο αστέρι του Folies Bergére παρουσιάζοντας εξωτικά θεάματα. Η ίδια εμφανιζόταν μέσα σε σκηνικά από ροζ υφάσματα και σχέδια με καρπούζια, φορώντας ένα φτερό από ροζ φλαμίνγκο ανάμεσα στα πόδια της ή ένα κολιέ από μπανάνες γύρω από τη μέση της και χορεύοντας πάνω σε καθρέφτη. 

Cabaret "Paradis Latin"

Και περνάμε στο Paradis Latin που ανέβηκε σε θέατρο σχεδιασμένο από τον Gustave Eiffel φιλοδοξώντας να «παντρέψει» το παραδοσιακό παριζιάνικο θέαμα με τους λάτιν ρυθμούς. Το συγκεκριμένο καμπαρέ έτυχε να το επισκεφθώ. Ήταν κατά πολύ μικρότερο του θρυλικού Moulin Rouge και σίγουρα λιγότερο εντυπωσιακό. Προσφέρει ενδιαφέρον θέαμα σε συνδυασμό με ποτό και φαγητό και θυμίζει περισσότερο καμπαρέ και strip-show από ότι το Moulin Rouge που παραπέμπει περισσότερο σε θεατρικό δρώμενο με «καλλιτεχνικό γυμνό». Μηχανές μεγάλου κυβισμού επί σκηνής και κοπέλες που χορεύουν γύρω τους ντυμένες στα δερμάτινα.

Το Moulin Rouge…   

    

"Moulin Rouge"

Η κορωνίδα των παριζιάνικων καμπαρέ! Με πολλούς οπαδούς αλλά και πολλούς επικριτές που το θεωρούν τουλάχιστον υπερβολικό, κακόγουστο και «τουριστικό». Από προσωπική άποψη, δεν συμμερίζομαι τη γνώμη τους. Μου έκανε εντύπωση το γεγονός ότι έχεις διαρκώς την αίσθηση πως παρακολουθείς μια θεατρική μουσική παράσταση όπου το κάθε τι είναι πλήρως οργανωμένο, χορογραφημένο και συντονισμένο σε κάθε του λεπτομέρεια. 

Οι κοπέλες είναι φυσικές και δεν κουβαλούν πάνω τους ίχνος σιλικόνης, γεγονός που ενισχύει ακόμη περισσότερο την έννοια του θεατρικού δρώμενου έναντι ενός «φτηνιάρικου» θεάματος που μπορεί να παρουσιάσει ένα κοινό στριπτιτζάδικο! Έμαθα μάλιστα ότι τις διαλέγουν πολύ προσεκτικά ώστε να μοιάζουν αρκετά μεταξύ τους όσον αφορά τις αναλογίες τους και ότι πρέπει να διαθέτουν ένα συγκεκριμένο μέγεθος στήθους που να είναι συμμετρικό αλλά όχι υπερβολικά μικρό ή μεγάλο. Τα φανταχτερά άλλωστε κοστούμια τραβούν τα βλέμματα πάνω τους με αποτέλεσμα σχεδόν να «ξεχνάς» ότι βλέπεις σώματα ημίγυμνα και εδώ ακριβώς έγκειται η έννοια του επιτυχημένου «καλλιτεχνικού γυμνού». Πρόκειται για θέαμα που δεν θα προκαλέσει αμηχανία σε καμία κοινωνική ομάδα εκτός και αν μιλάμε για κάποιον υπερβολικά πουριτανό άνθρωπο. Ταχυδακτυλουργικά νούμερα, κωμικοί, εγγαστρίμυθοι, νάνοι και ακροβάτες συμπληρώνουν το πρόγραμμα. 

Το French Can-Can των Doriss Girls

Πολύχρωμα φτερά, απαστράπτοντα κοστούμια και καπέλα, χορευτικά και το απαραίτητο «love story» για υπόβαθρο πάνω στο οποίο ξετυλίγεται μια ολόκληρη μουσική ιστορία. Φυσικά το πιο ενδιαφέρον νούμερο περιλαμβάνει το περίφημο can-can που χορεύουν τα Doriss Girls. Όσο για το μαγαζί, εξωτερικά δεσπόζουν τα τεράστια κόκκινα γράμματα «Moulin Rouge» πλάι στον χαρακτηριστικό πια κόκκινο μύλο. Στο εσωτερικό, η οροφή θυμίζει πελώρια ριγέ τέντα τσίρκου αν και η πολυτέλεια και η χλιδή είναι αυτές που τελικά κυριαρχούν στο χώρο. Η αίσθηση που έχεις καθώς απολαμβάνεις την σαμπάνια σου είναι ότι από στιγμή σε στιγμή θα ανακαλύψεις ότι στα διπλανά τραπέζια κάθονται παλιές διασημότητες, λες και αποτελείς κι εσύ κομμάτι από κάποιον πίνακα του Toulouse Lautrec. 

Στο εσωτερικό του "Moulin Rouge"

Στον προθάλαμο υπάρχει και κατάστημα με σουβενίρ (σε αρκετά «τσιμπημένες» τιμές!). Είχα τη μεγάλη τύχη να βρεθώ σε αυτόν τον χώρο ανήμερα των Χριστουγέννων, πράγμα εξαιρετικά δύσκολο λόγω της μεγάλης ζήτησης, ειδικά σε περίοδο εορτών. Ο ξεναγός μας ωστόσο αποδείχτηκε καλά δικτυωμένος -και εξαιρετικά προνοητικός, ως φαίνεται- αφού είχε φροντίσει να προαγοράσει εισιτήρια για αυτήν ειδικά τη νύχτα από τα Χριστούγεννα της… περασμένης χρονιάς! Και κάπως έτσι βρεθήκαμε να είμαστε ένα τραπέζι Έλληνες μπροστά ακριβώς από τη σκηνή, οι μοναδικοί μάλιστα Έλληνες που κατάφεραν να κάνουν ρεβεγιόν Χριστουγέννων στο Moulin Rouge! Μπορούσες να περάσεις μέσα επιδεικνύοντας στην είσοδο μια ειδική καρτούλα, ένα είδος voucher που μας είχε μοιράσει από πριν και επιβεβαίωνε την κράτηση του τραπεζιού μας. Απαγορευόταν αυστηρώς να κρατήσεις την κάρτα για ενθύμιο οπότε με το που έμπαινες μέσα, σου την έπαιρναν. Καθαρά από τύχη και λόγω ενός μπερδέματος που έγινε με τις κρατήσεις των ατόμων που μπήκαν πριν από εμάς, πέρασα μέσα χωρίς να μου πάρουν την κάρτα… Και ήμουν η μόνη! Αυτό ήταν το καλύτερο σουβενίρ που θα μπορούσα να έχω πάρει ποτέ μαζί μου για να θυμάμαι εκείνα τα Χριστούγεννα στο Moulin Rouge…   

- Πηγή άντλησης πληροφοριών για την ιστορική πορεία εξέλιξης των παριζιάνικων καμπαρέ: "National Geographic Traveller: Παρίσι", σελ. 192-193, εκδ. National Geographic Society, ελλ. εκδ. Δημοσιογραφικός Οργανισμός Λαμπράκη Α.Ε., 2009