Όλοι οι δρόμοι θα οδηγούν πάντα στη... Ρώμη!

Το Castel Sant' Angelo

Ρώμη! Η Αιώνια Πόλη! Η Πρωτεύουσα του ιταλικού κράτους και η πόλη με τη μακρά και σπουδαία ιστορία. Υμνήθηκε από καλλιτέχνες και λατρεύτηκε όσο καμιά από σκηνοθέτες μέσα από ταινίες-σταθμούς στην Ιστορία του παγκόσμιου Κινηματογράφου. Ας μη χάνουμε χρόνο με άσκοπους προλόγους... Ελάτε να ανακαλύψουμε μαζί όλα της τα μυστικά! 

Τα top-10 αξιοθέατα της Ρώμης:   

1. Colosseo, Foro Romano, Arco di Constantino

Το Κολοσσαίο

Το αυτοκρατορικό πάθος για αιματηρό θέαμα έφτασε στην απόλυτη υπερβολή του με το χτίσιμο του Κολοσσαίου. Το πασίγνωστο αμφιθέατρο εγκαινιάστηκε από τον Τίτο το 80 μ.Χ. και συνέχισε να φιλοξενεί αγωνίσματα και μακάβρια θεάματα μέχρι το 523 μ.Χ. 

Foro Romano (Ρωμαϊκό Φόρουμ)

Απέναντι ακριβώς από το Κολοσσαίο ξεκινά ένας δρόμος που οδηγεί στον αρχαιολογικό χώρο του Ρωμαϊκού Φόρουμ. Πρόκειται για μια μεγάλη καταπράσινη έκταση που μαρτυρά το αλλοτινό ένδοξο παρελθόν της Ρώμης. Η Αψίδα του Σεπτιμίου Σεβήρου μνημονεύει τις νίκες του στη Μέση Ανατολή, ενώ ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τον επισκέπτη παρουσιάζουν ο Ναός της Εστίας και ο Οίκος των Εστιάδων Παρθένων, η Βασιλική Μαξεντίου και Κωνσταντίνου που αποτελεί τη μεγαλύτερη κατασκευή του Φόρουμ, ο Ναός του Βεσπασιανού, η αψίδα που έστησε το 81 μ.Χ. ο Δομιτιανός προς τιμήν του αδερφού του Τίτου, ο Ναός του Κρόνου (θεού της γεωργίας προς τιμήν του οποίου γιορτάζονταν κάθε Δεκέμβριο τα Σατουρνάλια, μια γιορτή που έμοιαζε αρκετά με τα Χριστούγεννα), ο μπαρόκ Ναός που το 41 μ.Χ. αφιέρωσε ο Αντωνίνος στην θεοποιημένη σύζυγό του Φαουστίνα και η Βία Σάκρα (Ιερά Οδός) που ξεκινούσε από την αψίδα του Τίτου και έφτανε ως το Καπιτώλιο. 

Foro Romano (Ρωμαϊκό Φόρουμ)

Η Κουρία όπου συγκεντρωνόταν η Σύγκλητος του 3ου αιώνα μ.Χ. διατηρεί ακόμα το πολύχρωμο ψηφιδωτό πάτωμά της, το βήμα του ομιλητή και τις κερκίδες των 300 Συγκλητικών. Ο Παλατίνος Λόφος αποτέλεσε πολυτελή κατοικία πλήθους ηγετών ενώ αρκετά κοντά βρίσκεται και η Χρυσή Οικία του Νέρωνα. Από την άλλη μεριά του Κολοσσαίου, τραβά την προσοχή η αψίδα του Κωνσταντίνου, του πρώτου Χριστιανού αυτοκράτορα, που την ανέγειρε ο ίδιος μετά τη νίκη του επί του Μαξεντίου. 

Η Αψίδα του Κωνσταντίνου

 2.  San Pietro, Vaticano

Η Βασιλική του Αγίου Πέτρου, Βατικανό

Οβελίσκος, αρχή της Via della Conciliazione

Το όραμα του Μουσολίνι για ενοποίηση του ιστορικού κέντρου της Ρώμης με το ανεξάρτητο κρατίδιο του Βατικανού υλοποιήθηκε με τη δημιουργία της  περίλαμπρης Via della Conciliazione (οδός της Συμφιλίωσης). Ακολουθώντας αυτή τη διάσημη οδό βρισκόμαστε κατευθείαν στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, που αποτελεί προαύλιο χώρο της εντυπωσιακότατης Βασιλικής. Το Βατικανό, ως διοικητική έδρα του Πάπα, είναι ένα ανεξάρτητο μικρό κράτος μέσα στην καρδιά της Ρώμης, που φυλάσσεται από την επίσης ανεξάρτητη ελβετική φρουρά με τη χαρακτηριστική πολύχρωμη φορεσιά της... 

Φύλακας της Ελβετικής Φρουράς

Η Basilica di San Pietro, που μέχρι πριν μερικές δεκαετίες αποτελούσε τη μεγαλύτερη εκκλησία στον κόσμο, είναι χτισμένη σε σχέδια του Bramante ενώ η κατασκευή του τρούλου ανήκει στον Μιχαήλ Άγγελο. Ο ίδιος δημιούργησε επίσης το περίφημο άγαλμα της Pietà που απεικονίζει την Παναγία να θρηνεί έχοντας στην αγκαλιά της το νεκρό σώμα του Χριστού. Το άγαλμα εκτίθεται πλέον προστατευμένο πίσω από μια ανθεκτική γυάλινη επιφάνεια γιατί το 1972 ένας άντρας επιτέθηκε με σφυρί και έσπασε τη μύτη και τα δάχτυλα της Παρθένου, φωνάζοντας «Εγώ είμαι ο Ιησούς Χριστός!». 

Η Pieta του Michelangelo

Άλλος σπουδαίος καλλιτέχνης, που άφησε τις δικές του ανεξίτηλες πινελιές στη δημιουργία του σημαντικότερου μνημείου της Καθολικής πίστης και Ιστορίας, είναι ο Bernini, ανάμεσα στα έργα του οποίου συγκαταλέγονται τα αγάλματα της «Δικαιοσύνης», της «Αλήθειας», της «Αγνότητας» και της «Σύνεσης» που κοσμούν το Μνημείο Αλέξανδρου Ζ΄, ο Θρόνος του Αγίου Πέτρου αλλά και η Piazza di San Pietro με τις πολύ ιδιαίτερες ημιελλειπτικές κιονοστοιχείες και τα αγάλματα. 

Θρόνος Αγ. Πέτρου, Bernini

Βασιλική Αγ. Πέτρου, εσωτερικό

Ατμόσφαιρα μυσταγωγίας και μυστηρίου απλώνεται στο εσωτερικό της Βασιλικής, ενώ οι τεράστιες διαστάσεις, ο πλούτος, η πολυτέλεια και το μεγαλείο της δεν αφήνουν ασυγκίνητο κανέναν επισκέπτη.  


Αισθανόμαστε ακριβώς το ίδιο δέος και τον ίδιο θαυμασμό που σίγουρα αισθάνονταν και οι πρώτοι χριστιανοί επισκέπτες-οδοιπόροι που συνέρρεαν εδώ κατά χιλιάδες από τα πέρατα της Ευρώπης για να πραγματοποιήσουν το σημαντικότερο «προσκύνημα» του Χριστιανισμού. 

Βασιλική Αγίου Πέτρου, εσωτερικό

Επιγραφή στα ελληνικά, Βασιλική του Αγίου Πέτρου

Ο Μιχαήλ Άγγελος ευθύνεται επίσης και για τις πασίγνωστες τοιχογραφίες στην οροφή της Καπέλα Σιξτίνα. Λέγεται ότι ο καλλιτέχνης εργαζόταν πυρετωδώς για πολλές ώρες ημερησίως, κρεμασμένος ανάποδα από την οροφή και όντας ήδη σε αρκετά προχωρημένη ηλικία, φτάνοντας να κληροδοτήσει στις επόμενες γενιές ένα έργο απαράμιλλης ομορφιάς και αξεπέραστης καλλιτεχνικής γοητείας. Δυστυχώς όμως, όσο κι αν το ήθελα, δεν κατάφερα να μπω στο παρεκκλήσι της Σιξτίνα ούτε και στα Μουσεία του Βατικανού καθώς οι ατέλειωτες ουρές τουριστών στάθηκαν μέγας αποτρεπτικός παράγων! Πραγματικά δεν έχω ξαναδεί περισσότερο κόσμο συγκεντρωμένο σε έναν χώρο... Χιλιάδες τουρίστες, στην πλειοψηφία τους Κινέζοι, περίμεναν υπομονετικά μέσα στο κρύο τη σειρά τους για να μπουν, σχηματίζοντας εξωφρενικές ουρές χιλιομέτρων γύρω από τα τείχη ολόκληρου του Βατικανού. Αμφιβάλλω αν κατάφεραν ποτέ να μπουν μέχρι την ώρα που έκλειναν τα μουσεία! Η αλήθεια είναι ότι προτίμησα να μη χάσω το χρόνο μου περιμένοντας μαζί τους αλλά να τον αξιοποιήσω ανακαλύπτοντας άλλα αξιοθέατα της αιώνιας πόλης. Τα Μουσεία του Βατικανού τα άφησα για ένα επόμενο ταξίδι μου, στο οποίο θα έχω προνοήσει να κάνω προκράτηση εισιτηρίου... 

3. Fontana di Trevi

Fontana di Trevi

Ένα από τα διασημότερα αξιοθέατα στη Ρώμη είναι η Fontana di Trevi ή αλλιώς το «Συντριβάνι (η κρήνη) των Ευχών». Δεν παραλείπω να ρίξω προς τα πίσω, πάνω από τον ώμο μου, ένα νόμισμα για να εξασφαλίσω την επιστροφή μου στη Ρώμη, όπως λέει η παράδοση, ενώ στο μυαλό μου έρχονται σκηνές από ταινίες που επέλεξαν αυτό το σκηνικό για τα γυρίσματά τους. Από την πληθωρική, φελλινική πρωταγωνίστρια Annita Ekberg που βουτά μέσα στο συντριβάνι και μας εισάγει στη «Γλυκειά Ζωή» της Ρώμης στην ταινία «Dolce Vita» μέχρι τη δικιά μας Αλίκη Βουγιουκλάκη που χάνει το γοβάκι της στο συντριβάνι ως «Μοντέρνα Σταχτοπούτα» η απόσταση είναι βεβαίως τεράστια αλλά και στις δυο η απόλυτη πρωταγωνίστρια που κυριαρχεί στα πλάνα δεν είναι άλλη από την ίδια την πόλη και τη Fontana di Trevi!

4. Pantheon

Το Πάνθεον

Ο ομφαλός στον τρούλο, Pantheon

Χτίστηκε αρχικά ως παγανιστικός ναός και αργότερα μετατράπηκε σε Χριστιανική εκκλησία της Παναγίας και των Αγίων Μαρτύρων. Τα σχέδια του οικοδομήματος έκανε ο αυτοκράτορας Αδριανός, όντας ερασιτέχνης αρχιτέκτονας. Στο εσωτερικό υπάρχει ο τάφος ή ένα κενοτάφιο αφιερωμένο στον πασίγνωστο ζωγράφο της Αναγέννησης Ραφαήλ, ο τάφος του πρώτου βασιλιά της ανεξάρτητης και ενοποιημένης Ιταλίας Vittorio Emmanuele II καθώς και του δολοφονηθέντος υιού και διαδόχου του, Umberto I. Ο ομφαλός (oculus) στον τρούλο του Πανθέου επιτρέπει στο φως να μπαίνει και να φωτίζει διαφορετικό σημείο του χώρου ανάλογα με την κάθε ώρα της ημέρας.  

5. Piazze

Ένα ανοιξιάτικο μπαλκόνι στην Piazza Navona

Οι πλατείες της Ρώμης διαθέτουν τη δική τους ξεχωριστή γοητεία και αποτελούν αξιοθέατα που μπορεί να επισκεφτεί και να απολαύσει κανείς εντελώς δωρεάν... 

Η Piazza Navona, χτισμένη πάνω στο αρχαίο στάδιο του Δομιτιανού, φιλοξενεί τη «Fontana dei Quattro Fiumi» (συντριβάνι των Τεσσάρων Ποταμών) του Bernini. Οι ανθρωπόμορφες φιγούρες αντιπροσωπεύουν τον σπουδαιότερο ποταμό κάθε μίας από τις τότε γνωστές ηπείρους (Νείλος-Αφρική, Γάγγης-Ασία, Δούναβης-Ευρώπη, Ρίο ντελλά Πλάτα-Αμερική). 

Fontana dei Quattro Fiumi του Bernini

Τα μικρότερα συντριβάνια που την πλαισιώνουν είναι η «Fontana del Nettuno» (συντριβάνι του Ποσειδώνα) και η «Fontana del Moro» (συντριβάνι του Μαυριτανού), έργα αμφότερα του Giacomo della Porta. 

Η εντυπωσιακή μπαρόκ εκκλησία του Borromini, κύριου ανταγωνιστή του Bernini, είναι αφιερωμένη στην Sant΄Agnese in Agone (Αγία Αγνή εν αγωνία), τη δεκατριάχρονη Αγία που βασανίστηκε λόγω της πίστης της, θανατώθηκε και επανεμφανίστηκε ορισμένες μέρες αργότερα κρατώντας στην αγκαλιά της ένα μικρό αρνάκι...

Sant' Agnese in Agone

Piazza di Spagna

Στο κέντρο της πολυσύχναστης Piazza di Spagna δεσπόζει η Fontana della Barcaccia, το συντριβάνι που πήρε το όνομά του από την πέτρινη βάρκα που βρίσκεται μισοβυθισμένη μέσα στα νερά του. Ανεβαίνουμε τα περίφημα «Ισπανικά Σκαλιά» και φτάνουμε στην κορυφή ως τη γαλλική επιβλητική εκκλησία της Trinita dei Monti.     

Το Campo de’ Fiori, μια από τις αυθεντικότερες μεσαιωνικές πλατείες της Ρώμης, φιλοξενεί την πολύχρωμη πρωινή αγορά της πόλης... 

Άγαλμα του Giordano Bruno, Campo de' Fiori

Μικροπωλητές, πάγκοι με φρούτα, λουλούδια και διάφορα καλούδια δίνουν χρώμα και ζωή στη γνωστή αυτή πλατεία. Το άγαλμα του προοδευτικού θεολόγου Giordano Bruno δεσπόζει στο σημείο όπου κάποτε παραδόθηκε στην πυρά ως αιρετικός εξαιτίας των προχωρημένων για την εποχή ιδεών του. 

Η Piazza del Popolo (πλατεία του λαού) είναι πολυσύχναστη και πανέμορφη. Στο κέντρο της βρίσκουμε έναν από τους παλαιότερους οβελίσκους της πόλης, που κοσμείται στη βάση του από τέσσερα συντριβάνια με αιγυπτιακά λιοντάρια. Η εκκλησία της «Santa Maria del Popolo» φέρει έργα σπουδαίων καλλιτεχνών ενώ κουβαλά ανατριχιαστικούς θρύλους αιώνων γύρω από τις αιτίες δημιουργίας της.  

Piazza del Popolo, αφετηρία της Via del Corso

Fontana del Tritone, Piazza Barberini

Η πολυάσχολη Piazza Barberini περιτριγυρίζεται από σπουδαίους εμπορικούς δρόμους με καταστήματα ενώ και εδώ έχει βάλει το χεράκι του ο Bernini φιλοτεχνώντας τη «Fontana del Tritone» (συντριβάνι του Τρίτωνα).   

Το κατεξοχήν κέντρο της πόλης είναι η Piazza Venezia με τα ιστορικά της κτήρια και τον Βωμό της Πατρίδας, για τα οποία θα κάνουμε λόγο και παρακάτω...

Όποιος έχει δει την ταινία «Σ’ αγαπώ» με πρωταγωνιστικό δίδυμο Βουγιουκλάκη-Αντωνόπουλο, σίγουρα θα θυμάται το τεράστιο συντριβάνι των Ναϊάδων με τα άλογα και τη μορφή του Γλαύκου, που αποτελεί σήμα-κατατεθέν της κεντρικότατης Piazza della Repubblica. Εκεί βρίσκεται και το θέατρο της Όπερας. 

Συντριβάνι των Ναϊάδων, Piazza della Repubblica

Μια βόλτα στη ρομαντική περιοχή της Trastevere μάς οδηγεί στην Piazza Santa Maria in Trastevere. Εκεί ανακαλύπτουμε τη μεσαιωνική εκκλησία, ένα ακόμα συντριβάνι, ένα ανάκτορο του 17^ου αιώνα και πολλά μικρά, γραφικά μαγαζάκια για φαγητό και ποτό. 

Piazza Santa Maria in Trastevere

6. San Clemente  

Chiesa di San Clemente

Η επίσκεψη στην σχετικά άγνωστη Chiesa di San Clemente αποτελεί μια αξέχαστη εμπειρία για... λίγους! 

Το "Μιθραίον"

Πρόκειται για μια ιδιαίτερη εκκλησία καθώς είναι χτισμένη σε τρία διαφορετικά επίπεδα. Συγκεκριμένα, αρχικά στο σημείο αυτό υπήρχε μια κατοικία του 1ου αιώνα μ.Χ. και ένα ιερό αφιερωμένο στον Πέρση θεό Μίθρα, ηγετική μορφή μιας θρησκείας που είχε βρει μεγάλη απήχηση ανάμεσα στις τάξεις των Ρωμαίων στρατιωτικών των πρώτων χριστιανικών χρόνων παρουσιάζοντας μάλιστα πολλές ομοιότητες με τη χριστιανική θρησκεία (τελετουργικό δείπνο με άρτο και οίνο, Ανάσταση). Τον 4ο αιώνα, όπως συμβαίνει συνήθως προκειμένου να «σβηστούν» τα ίχνη της παλαιότερης θρησκείας, χτίστηκε από πάνω μια χριστιανική Βασιλική που όμως κάηκε το 1084 από τους Νορμανδούς. 

Κρύπτη κάτω από τη σημερινή εκκλησία

Η σημερινή εκκλησία είναι η τρίτη κατά σειρά κατασκευή που χτίστηκε πάνω στα χαλάσματα των προηγούμενων, παραμένουν ωστόσο σημαντικά ερείπια που μαρτυρούν την ιστορία. Κατεβαίνουμε στα ολοσκότεινα ή ημιφωτισμένα έγκατα της Κρύπτης κάτω από τον κυρίως Ναό και παίρνουμε μια γεύση από το μακρινό εκείνο παρελθόν. Ανακαλύπτουμε τα χαλάσματα της αρχικής κατοικίας, του ιερού του Μίθρα, της πρωτοχριστιανικής Βασιλικής αλλά και ενός ιερού χώρου αφιερωμένου στους Αγίους Κύριλλο και Μεθόδιο. Προχωράμε πιο πέρα και συνειδητοποιούμε ότι ο χώρος δεν ενδείκνυται για κλειστοφοβικούς επισκέπτες καθώς ορισμένα σημεία δεν φωτίζονται καθόλου και ο μόνος ήχος που φτάνει στα αυτιά μας είναι τα τρεχούμενα νερά μιας υπόγειας πηγής που υπάρχει εκεί. Αληθινά μοναδική εμπειρία! Η περιήγηση στη σημερινή εκκλησία μάς δίνει τη δυνατότητα να θαυμάσουμε υπέροχα ψηφιδωτά και τοιχογραφίες...    

Η σημερινή Βασιλική του San Clemente, εσωτερικό

7. Chiese  

Εκτός από την προαναφερθείσα San Clemente και τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου που συγκεντρώνει όλα τα φλας πάνω της, στη Ρώμη υπάρχουν πάμπολλες άλλες εκκλησίες σωστά αριστουργήματα!

Piazza e Chiesa di Santa Maria del Popolo

Από τις ομορφότερες εκκλησίες είναι αναμφισβήτητα η Santa Maria del Popolo, χτισμένη στην Piazza den Popolo με χρήματα του λαού (popolo) προκειμένου να ξορκίσει το υποτιθέμενο φάντασμα του Νέρωνα που είχε θαφτεί σε κρύπτη στο Pincio και τρομοκρατούσε τη γύρω περιοχή με τη μορφή δαιμονισμένων κοράκων. Τα παρεκκλήσια στο εσωτερικό φιλοξενούν έργα των Caravaggio, Raffaello, Bernini, Pinturicchio, Sansovino, Marcillat, Bramante και Del Piombo.  

Santa Maria in Trastevere, εσωτερικό

Η Santa Maria in Trastevere, χτισμένη στο σημείο όπου σύμφωνα με την παράδοση αναπήδησε ελαιόλαδο ως εκ θαύματος  την ημέρα της γέννησης του Χριστού, είναι πιθανώς η παλαιότερη εκκλησία της Ρώμης και η μόνη μεσαιωνική. Οι κολώνες στο εσωτερικό είναι ιωνικού και κορινθιακού ρυθμού, ενώ τα ψηφιδωτά παρουσιάζουν εμφανείς βυζαντινές επιρροές.

Ο San Giovanni in Laterano, η αποκαλούμενη και ως «Εκκλησία των Εκκλησιών», είναι ο Καθεδρικός Ναός της Επισκοπής της Ρώμης, ιδρύθηκε με την παραχώρηση των συγκεκριμένων γαιών από τον Κωνσταντίνο στον Πάπα με σκοπό την ανέγερσή της και μέχρι το 1309 αποτελούσε την κύρια παπική κατοικία. 

San Giovanni in Laterano

Να σημειωθεί εδώ ότι οι Ιταλοί και κυρίως οι κάτοικοι της Ρώμης, ενώ αναγνωρίζουν την Αγία Ελένη, στον Κωνσταντίνο δεν αναγνωρίζουν την Αγιότητα. Γι’ αυτούς είναι ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος και όχι ο Άγιος Κωνσταντίνος και αυτό γιατί ποτέ δεν του συγχώρησαν τη μεταφορά της Πρωτεύουσας από τη Ρώμη στην Κωνσταντινούπολη, γεγονός που στάθηκε η αρχή του τέλους της αίγλης και της δύναμης της Ρώμης καθιστώντας την έρμαιο στις καταστροφικές επιθέσεις των βαρβαρικών λαών.

Santi XII Apostoli

Η Basilica dei Santi XII Apostoli (Βασιλική των Αγίων Δώδεκα Αποστόλων) χρονολογείται από τον 6^ο αιώνα, κατά τη Βυζαντινή περίοδο ήταν αφιερωμένη στους Αγίους Ιάκωβο και Φίλιππο, τα οστά των οποίων φυλάσσονται στην υπόγεια Κρύπτη, ενώ αργότερα αφιερώθηκε σε όλους τους Αποστόλους. Για ένα σύντομο διάστημα φιλοξένησε τον τάφο του Μιχαήλ Αγγέλου προτού μεταφερθεί στην Santa Croce της Φλωρεντίας. Σήμερα αποτελεί την έδρα του Τάγματος των Φραγκισκανών στη Ρώμη. Η νεοκλασσική πρόσοψη είναι έργο του Giuseppe Valadier και στο νεομπαρόκ εσωτερικό βρίσκουμε έργα γνωστών καλλιτεχνών με σπουδαιότερο τον Antonio Canova. Αφιερώστε χρόνο για να παρατηρήσετε τις τοιχογραφίες της Κρύπτης και να ανακαλύψετε τα διάφορα πρωτοχριστιανικά σύμβολα, όπως είναι ο ιχθύς.

Santa Maria Maddalena

Άλλες ενδιαφέρουσες εκκλησίες είναι η Santa Maria Maggiore, η Santa Maria in Cosmedin, η Santa Maria Maddalena και η Santa Maria sopra Minerva η οποία, όπως μαρτυρά και το όνομά της, είναι χτισμένη πάνω σε παλαιότερο Ναό της Σοφίας ενώ εντυπωσιάζει τον επισκέπτη με το ενδιαφέρον εσωτερικό της. 

8. Il Campidoglio και il Vitoriano 

Το Καπιτώλιο

Περνάμε από το Ανάκτορο του Καπιτωλίου με την περίφημη σκάλα που φιλοτέχνησε ο Μιχαήλ Άγγελος και φτάνουμε στην ξακουστή Piazza Venezia. 

Il Vittoriano

Παρατηρούμε το Palazzo Venezia, από το μπαλκόνι του οποίου έβγαζε άλλοτε λόγο στο συγκεντρωμένο πλήθος ο Ναπολέων Βοναπάρτης αλλά και ο Μπενίτο Μουσολίνι πολύ αργότερα. Την προσοχή μας δεν αργεί να τραβήξει το Momumento a Vittorio Emmanuele II, γνωστό και ως «Il Vittoriano», ένα εντυπωσιακότατο μνημείο που φιλοξενεί το Βωμό της Πατρίδας (Altare della Patria). Στους Ιταλούς δεν αρέσει και πολύ καθώς ο επιβλητικός σχεδιασμός του με την τεράστια σκάλα, τους κάνει να το παρομοιάζουν με... γαμήλια τούρτα!

Ο "βωμός της πατρίδας", il Vittoriano

9. Η Κρύπτη των Καπουτσίνων

Κρύπτη των Καπουτσίνων μοναχών

Ένα από πιο μακάβρια και συνάμα ασυνήθιστα αξιοθέατα της Ρώμης βρίσκεται στον αριθμό 27 της Via Veneto. Κάτω από την εκκλησία υπάρχει μία Κρύπτη για επισκέπτες με γερά στομάχια! 

Ο θάνατος-κριτής με τη ζυγαριά της Τύχης

Η λεγόμενη Κρύπτη των Καπουτσίνων αποτελεί μνημείο για δεκάδες μοναχούς Καπουτσίνους που είναι θαμμένοι εδώ. Κάποιος είχε την ανατριχιαστική (αλλά και πρωτότυπη, ομολογώ) ιδέα να διαμελίσει τους σκελετούς και με τα κόκκαλά τους να διακοσμήσει κάθε διαθέσιμη επιφάνεια με μακάβρια σχέδια! Όλα τα παρεκκλήσια στη σειρά φέρουν απίστευτα σχέδια κατασκευασμένα από κόκκαλα και κρανία σε τεχνοτροπία που θυμίζει ψηφιδωτό. Ορισμένοι σκελετοί που δεν έχουν διαμελιστεί, είναι κρεμασμένοι στους τοίχους ολόκληροι φορώντας τα ράσα τους ενώ ένας από αυτούς κρατάει τη ζυγαριά της Τύχης συμβολίζοντας τον θάνατο, τελικό προορισμό μα και κριτή των πάντων.   

10. Trastevere 

Μικρές, συμπαθητικές τρατορίες στην περιοχή Trastevere

Μια ρομαντική βόλτα κατά μήκος του Τίβερη μάς οδηγεί μέχρι τη συνοικία της Trastevere. Σημείο αναφοράς η όμορφη εκκλησία της Santa Maria in Trastevere. Στα στενάκια που εκτείνονται γύρω από τη μικρή πλατεία μπορείτε να ανακαλύψετε συμπαθητικές τρατορίες για φαγητό ή μικρές καφετέριες για ένα γρήγορο καφεδάκι. Η καλύτερη ώρα για βόλτα είναι μόλις αρχίσει να πέφτει ο ήλιος!

  Άλλα Αξιοθέατα

Αφιερώνουμε χρόνο για να επισκεφθούμε και άλλα, λιγότερο γνωστά μα εξίσου εντυπωσιακά, αξιοθέατα της Αιώνιας Πόλης…

Το Θέατρο του Μαρκέλλου εγκαινιάστηκε το 23 μ.Χ. από τον Αύγουστο και αφιερώθηκε στον ανηψιό του Μάρκελλο που πέθανε σε ηλικία μόλις 19 ετών.

Στήλη Μάρκου Αυρηλίου

Η Στήλη του Μάρκου Αυρηλίου βρίσκεται στη Via del Corso, έχει ύψος 30 μ. και τα ανάγλυφά της αναπαριστούν σκηνές από σπουδαίες μάχες. Κάποτε στην κορυφή υπήρχε το άγαλμα του Μάρκου Αυρηλίου και της συζύγου του μα τώρα πια έχει αντικατασταθεί από ένα άγαλμα του Αγίου Παύλου.

Χαρακτηριστικό δείγμα της ρωμαϊκής εποχής είναι και οι Θέρμες του Διοκλητιανού.  

Το Circo Massimo εκτείνεται σε μια τεράστια έκταση κοντά στο Colosseo. Εδώ λάμβαναν χώρα κάποτε οι ξακουστές ρωμαϊκές αρματοδρομίες. Εδώ πραγματοποιήθηκαν και τα γυρίσματα της σκηνής των αρματοδρομιών στη θρυλική ταινία "Ben Hur".

Δίπλα στο Ρωμαϊκό Φόρουμ συναντάμε τη Φυλακή του Μαμερτίνου, τόπο φυλάκισης -σύμφωνα με την παράδοση- του Αγίου Πέτρου πριν από τη θανάτωσή του δια της ανάποδης σταύρωσης. 

Mamertinum

Κάποτε τους φυλακισμένους τους έριχναν μέσα σε μια τρύπα στο πάτωμα και έβγαιναν ξανά από εκεί μόνο όταν ήταν πια νεκροί. 

Αλλάζοντας τελείως σκηνικό, αποφασίζουμε να κάνουμε μια βόλτα στους κήπους της Villa Borghese. Κομψοί, εκτενείς, γεμάτοι σκιερά ξέφωτα, δέντρα και όμορφα συντριβάνια. Ο επισκέπτης μπορεί να τρέξει, να γυμναστεί ή να χαλαρώσει κάνοντας έναν περίπατο, πικνίκ, ποδήλατο, πατίνια ή ακόμα και βαρκάδα στη λίμνη! Η ίδια η Villa στεγάζει μια Πινακοθήκη με μια περίφημη συλλογή έργων που συγκαταλέγεται στις καλύτερες παγκοσμίως. Δυστυχώς τα εισιτήρια προπωλούνται και εξαντλούνται νωρίς, οπότε καλό θα είναι να έχετε φροντίσει να εξασφαλίσετε την είσοδό σας μέρες ή και εβδομάδες πριν!   

Η λίμνη της Villa Borghese

Pincio

Άφησα για το τέλος το πιο ρομαντικό σημείο της Ρώμης. Εκεί από όπου μπορούμε να απολαύσουμε το ομορφότερο πανόραμα της πόλης και το ωραιότερο ηλιοβασίλεμα...

Με αφετηρία τα Ισπανικά Σκαλιά, ακολουθούμε την Viale Trinita dei Monti μέχρι το Pincio πάνω από την Piazza del Popolo. Από τη μια οι μαγευτικοί Κήποι του Pincio που σχεδιάστηκαν από τον Giuseppe Valadier και λατρεύτηκαν από τους ρομαντικούς συγγραφείς των αρχών του 19^ου αιώνα και από την άλλη η καλύτερη πανοραμική θέα ολόκληρης της πόλης από ψηλά! Ο ήλιος δύει πίσω από τον τρούλο του Αγίου Πέτρου, η Ρώμη λούζεται σε ένα βαθύ πορτοκαλί χρώμα και εμείς την ερωτευόμαστε. Ακαριαία. Κεραυνοβόλα. Και για πάντα...

Πτήσεις – Μετακινήσεις

Η Ρώμη διαθέτει δύο αεροδρόμια: το Leonardo Da Vinci και το Fiumicino, ενώ η βασική αεροπορική της Ιταλίας είναι η Alitalia. Η πτήση από Αθήνα διαρκεί περίπου μία ώρα και ένα τέταρτο. Για τις μετακινήσεις μας στην πόλη χρησιμοποιούμε το μετρό, όμως εξυπηρετεί για να επισκεφθούμε αξιοθέατα που βρίσκονται περιφερειακά του ιστορικού κέντρου. Εύκολα βρίσκουμε τον σταθμό προορισμού μας γιατί οι γραμμές που διατρέχουν την πόλη είναι μόνο δύο. Η κάθοδος με τις κυλιόμενες σκάλες είναι απότομη και κλειστοφοβική, οι αποβάθρες παλιές και οι συρμοί βρώμικοι και γεμάτοι γκράφιτι. Μην ξεχνάμε ωστόσο ότι οι γείτονες Ιταλοί  έχουν κατασκευάσει μετρό και κυκλοφορούν με αυτό ήδη από τη δεκαετία του ’60! Επειδή μεγάλο μέρος του ιστορικού κέντρου έχει πεζοδρομηθεί, τα λεωφορεία επίσης δεν προσεγγίζουν πολλά αξιοθέατα, οπότε ο καλύτερος τρόπος είναι να εφοδιαστούμε με άνετα παπούτσια και να εξερευνήσουμε τη Ρώμη με τα πόδια. Ευτυχώς οι αποστάσεις δεν είναι πολύ μεγάλες και τα κύρια σημεία που αξίζει να επισκεφθούμε βρίσκονται ως επί το πλείστον κοντά το ένα στο άλλο. Προσοχή στις χρεώσεις των ταξιτζήδων! Για διαδρομές προς την περιφέρεια εξυπηρετεί πολύ το τρένο. Ο κεντρικός σταθμός λέγεται Stazione Termini και βρίσκεται κοντά στην Piazza della Repubblica.   

 Διαμονή

Στη Via degli Scipioni 287 μένουμε στο υπέροχο «Hotel Giulio Cesare», πρώην βίλα κοντέσας που έχει μετατραπεί σε ένα μαγευτικό ξενοδοχείο που αποπνέει έναν αέρα αριστοκρατίας. Διατηρεί ακόμη την αίγλη του παρελθόντος καθώς είναι διακοσμημένο με αντίκες, πίνακες, πολυελαίους, ανατολίτικα χαλιά και έπιπλα σε στυλ Λουδοβίκου 16^ου. Ο διάδρομος με τους καθρέφτες οδηγεί σε πανέμορφα (αν και λίγο μικρά) δωμάτια με μαρμάρινα μπάνια. Πλήρης εξοπλισμός και παροχές, καθημερινή καθαριότητα, ησυχία αλλά έλλειψη θέας από το παράθυρο. Σε κεντρικό σημείο της πόλης, πολύ κοντά στον Τίβερη, την Piazza del Popolo και σε σταθμό μετρό. Σερβίρει μακράν το καλύτερο πρωινό! Μια τεράστια αίθουσα με έναν ατέλειωτο μπουφέ που περιλαμβάνει τα πάντα: πολλά είδη γλυκών και κρουασάν, τυριών και αλλαντικών, διάφορες ομελέτες, καφέδες (υπέροχο cappuccino) και ροφήματα, μαρμελάδες, κέικ, μέχρι σολομό, φιλέτο ψαριού... ακόμα και γαλοπούλα την επομένη των Χριστουγέννων που είχε περισσέψει από το Χριστουγεννιάτικο δείπνο! Το προσωπικό είναι πάντα χαμογελαστό και εξυπηρετικό και ο ηλικιωμένος ιδιοκτήτης ένας ευγενέστατος και γλυκύτατος άνθρωπος που ήπιε μαζί μας καφέ μέχρι να έρθει να μας παραλάβει το αυτοκίνητο για το αεροδρόμιο την ημέρα της επιστροφής μας.   

Στην Piazza Monteleone di Spoleto 20 μένουμε στο πιο σύγχρονο «Grand Hotel Fleming». Είναι πιο οικονομικό γιατί βρίσκεται σε μια ήσυχη τοποθεσία των προαστίων. Όμορφα δωμάτια, αρκετά ικανοποιητικός πρωινός μπουφές αλλά φασαρία στην τραπεζαρία λόγω του ότι είναι μεγάλο ξενοδοχείο και φιλοξενεί πολύ κόσμο. Εξυπηρετικότατη ρεσεψιόν και ένα συμπαθητικό μικρό κατάστημα δώρων και σουβενίρ στο ισόγειο. Σε κοντινή απόσταση με τα πόδια υπάρχει supermarket και κατάστημα ρούχων γνωστής ιταλικής αλυσίδας.  

 Κουζίνα

Spaghetti alle vongole

Η ιταλική κουζίνα, από τις πιο όμορφες και δημοφιλείς παγκοσμίως, είναι η αγαπημένη μου! Δοκιμάστε οπωσδήποτε pizza, ζυμαρικά όπως carbonara, spaghetti ai frutti di mare (σπαγγέτι με θαλασσινά) ή alle vongole (αχιβάδες, οστρακοειδή), al pesto (με βασιλικό), ιταλικά τυριά και αλλαντικά, ποτά όπως limoncello και γλυκά όπως tiramisu, panacotta και gelato (παγωτό).

Η «Taberna de' Gracchi» διαθέτει μεγάλες σάλες, ευγενικό προσωπικό και παραδοσιακή κουζίνα. Θα τη βρείτε κοντά στο Hotel Giulio Cesare. 

Πολύ ωραίες μακαρονάδες σερβίρουν τα εστιατόρια στην Piazza Navona που βγάζουν τραπεζάκια στην άκρη της πλατείας. 

Για ένα γεύμα με… ιστορική θέα, λάβετε θέση στον υπαίθριο χώρο της δημοφιλούς πιτσαρίας απέναντι ακριβώς από το Πάνθεον και δοκιμάστε γευστικές σαλάτες και πίτσες με λεπτή ζύμη επιλέγοντας εσείς τα υλικά. 

Για δείπνο με ρομαντική ατμόσφαιρα κατευθυνθείτε στην πολύ γραφική περιοχή Trastevere και ανακαλύψτε κάποια συμπαθητική trattoria. 

Ένα αρκετά ενδιαφέρον μαγαζάκι ανακαλύψαμε και ακριβώς απέναντι από το Grand Hotel Fleming, προς τα αριστερά όπως βγαίνουμε από το ξενοδοχείο. Δεν το πιάνει το μάτι με την πρώτη αλλά παρόλα αυτά σερβίρει περιποιημένα πιάτα, εξαιρετική καρμπονάρα, παγωτά και υπέροχους καφέδες. 

Caffe Rosati

Και μιας και μιλήσαμε για καφέ, αξίζει να πιάσετε τραπεζάκι στο θρυλικό «Rosati» στην Piazza del Popolo, κλασσικό καφέ και τόπο συνάντησης των διανοούμενων της Ρώμης από το... 1922, παρακαλώ! 

Το αντίπαλον δέος ακούει στο όνομα «Canova» και βρίσκεται κι αυτό στην Piazza del Popolo από την άλλη πλευρά της. Με θέα το Pincio, χαλαρώνουμε και χαζεύουμε την περατζάδα στην εμπορική Via del Corso και τους γύρω δρόμους. 

Το «Antico Caffe Greco», λίγα μόλις βήματα από την Piazza di Spagna, άνοιξε τις πόρτες του στο κοινό το... 1760 ως απάντηση στα λογοτεχνικά καφέ του Παρισιού. Αν θέλετε να πιείτε καφέ και να νιώσετε κι εσείς για λίγο σαν τους πάλαι ποτέ διάσημους θαμώνες του, όπως ο Goethe, ο Byron, ο Wagner και ο Casanova, προετοιμαστείτε να βάλετε λίγο πιο βαθιά το χέρι στην τσέπη. Η όλη ατμόσφαιρα του χώρου πάντως θα σας ταξιδέψει σε άλλες εποχές. 

Cappuccino με θέα στην Piazza del Popolo, Caffe Rosati

Αν πάλι θέλετε να αισθανθείτε όπως οι αστέρες του Κινηματογράφου, περάστε μια βόλτα από τις καφετέριες στη Via Veneto. Αν και δεν συγκεντρώνουν πια τα φλας των παπαράτσι όπως μερικές δεκαετίες πριν, εξακολουθούν να διαθέτουν αίγλη και μια δική τους προσωπικότητα. Εκεί κοντά είναι και το ξενοδοχείο «Excelsior» που γυρίστηκε η «Μοντέρνα Σταχτοπούτα». 

Για παγωτό, τέλος, επιχειρήστε ένα πέρασμα από το διάσημο «Tre Scallini» ή ανακαλύψτε στα στενάκια κάποιο λιγότερο ονομαστό μαγαζί με πιθανώς καλύτερο χειροποίητο παγωτό. 

Προσοχή γιατί τα εστιατόρια κλείνουν το βράδυ σχετικά νωρίς, ενώ στην περίοδο των Χριστουγέννων δύσκολα θα βρείτε ανοιχτό μαγαζί για φαγητό. Ως λύση έκτακτης ανάγκης, θυμηθείτε ότι πάνω στη Via del Corso, τον κεντρικότερο δηλαδή εμπορικό δρόμο, σίγουρα θα βρείτε κάποια πιτσαρία ανοιχτή!

Αγορές 

Galleria Alberto Sordi

Εκτός από την κουζίνα της, η Ιταλία φημίζεται σαφέστατα και για τις αγορές της! Η Ρώμη, λοιπόν, συγκαταλέγεται στις μεγαλύτερες πρωτεύουσες του shopping παγκοσμίως. Πιο έξω από την πόλη υπάρχει ένα τεράστιο εκπτωτικό χωριό, αν ωστόσο δεν επιθυμείτε να απομακρυνθείτε και να βρεθείτε εκτός πόλης, στο κέντρο θα βρείτε όλα όσα ζητάτε. Η βασική εμπορική αρτηρία είναι η περίφημη Via del Corso και οι γύρω δρόμοι! Συγκεντρώνει πλήθος καταστημάτων κάθε είδους, ενδείκνυται για αγορές ρούχων, παπουτσιών, αξεσουάρ και εσωρούχων σε προσιτές τιμές και είναι πάντα ασφυκτικά γεμάτη από κόσμο και τουρίστες. Εδώ θα βρείτε τις περισσότερες γνωστές αλυσίδες καταστημάτων, όπως π.χ. Zara. Η Via Cola di Rienzo έχει κι αυτή καταστήματα με είδη που προσφέρονται σε προσιτές τιμές καθώς και το γνωστό ιταλικό εμπορικό κέντρο «La Standa». Τα δρομάκια γύρω από το Πάνθεον και τη Fontana di Trevi κρύβουν μικρά στοκατζίδικα και μαγαζιά με σουβενίρ και είδη δώρων. Η Via del Babuino φιλοξενεί μαγαζιά με έργα τέχνης, αντίκες και έπιπλα σε στυλ μπαρόκ ενώ εδώ βρίσκουμε και τις μπουτίκ των Armani, Chanel, Tiffani & Co. Σαν συνέχεια, η κοντινή Via Condotti, λίγα βήματα από την Piazza di Spagna, συγκεντρώνει τα καταστήματα των μεγαλύτερων ονομάτων της μόδας και της υψηλής ραπτικής: Gucci, Valentino, Bulgari, Prada, Ferragamo, Hermes, Trussardi. Αν το αντέχει η τσέπη σας μπορείτε και να μπείτε, οι υπόλοιποι αρκούμαστε να χαζεύουμε τις πολύ όμορφες βιτρίνες! Εκτός από τα καταστήματα με ρούχα, στο Campo de’ Fiori βρίσκουμε μια πολύχρωμη αγορά γεμάτη φρούτα, λαχανικά, ψάρια και λουλούδια. Μη φύγετε από τη Ρώμη δίχως να αγοράσετε κάποιο μπουκάλι limoncello, κρασί ή άλλο ιταλικό ποτό. Αν προγραμματίσετε το ταξίδι σας τα Χριστούγεννα, να ξέρετε ότι στην Piazza Navona στήνεται μια υπέροχη υπαίθρια αγορά με ζαχαρωτά, καραμέλες, γλυκίσματα, παιχνίδια και carousel για τα παιδιά.