Ancona: Κάτι παραπάνω από ένα απλό λιμάνι…

Όσοι έχουν ταξιδέψει με πλοίο στην Ιταλία, σίγουρα γνωρίζουν το λιμάνι της Ancona! Είναι όμως λίγοι όσοι από αυτούς φρόντισαν να μάθουν και την πόλη που απλώνεται γύρω από το διάσημο λιμάνι… Για τους περισσότερους ταξιδιώτες, δεν είναι τίποτα άλλο παρά μια πόλη που θα την περάσουν αναγκαστικά, αναπόφευκτα και σχεδόν με αδιαφορία, αφήνοντας πίσω τους το λιμάνι της και κατευθυνόμενοι προς την ιταλική ενδοχώρα. Σπανίως η Ancona αποτελεί από μόνη της τελικό προορισμό, αν όμως κάποιος αποφασίσει να της αφιερώσει λίγο χρόνο, σίγουρα θα εκπλαγεί ευχάριστα από όλα όσα έχει αυτή η πόλη να του χαρίσει. 

Ancona, λιμάνι

Η Ancona λοιπόν αποτελεί σημαντικότατο λιμάνι της Κεντρικής Ιταλίας στην Αδριατική και πρωτεύουσα του Νομού Marche. Ο Στράβων και ο Πλίνιος αναφέρουν ότι η πρώτη πόλη χτίστηκε το 394 π.Χ. από τους Συρακούσιους και ονομαζόταν «Δωρική Αγκών». Επρόκειτο μάλιστα για μια πόλη ξακουστή για τα κρασιά της και την πορφύρα, ήταν όμως και σημαντική ναυτική βάση των Ρωμαίων. Ο Αυτοκράτορας Τραϊανός κατασκεύασε για το λόγο αυτό κυματοθραύστη και οι κάτοικοι της περιοχής, για να τον ευχαριστήσουν, ύψωσαν το 105 π.Χ. μια αψίδα προς τιμήν του, η οποία σώζεται μέχρι τις μέρες μας. Στο πέρασμα του χρόνου, η Ancona γνώρισε μεγάλη ακμή λόγω του εμπορίου ενώ πάντα διατηρούσε έντονο το ελληνικό στοιχείο. Λέγεται ότι εδώ κατέφυγαν πολλοί Έλληνες της Κωνσταντινούπολης μετά την Άλωσή της και ότι η ελληνική παροικία άνθισε ιδιαιτέρως την περίοδο μεταξύ 16^ου και 19^ου αιώνα. Σήμερα το λιμάνι της Ανκόνας εξακολουθεί να είναι από τα μεγαλύτερα της Ιταλίας και συνδέεται καθημερινά με ελληνικά λιμάνια, όπως της Πάτρας και της Κέρκυρας. 

Τα top-10 αξιοθέατα στην Ancona…  

1. Το λιμάνι 

Το λιμάνι της Ανκόνας τη νύχτα

Το πέρασμα από την Κέρκυρα στην απέναντι στεριά της Ιταλίας γίνεται με τρόπο απόλυτα ομαλό και αρμονικό στο μάτι μιας και το λιμάνι της Ανκόνας, εν αντιθέσει με τη συνήθη όψη που παρουσιάζουν παντού τα λιμάνια, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ακόμα και όμορφο! Ο λόφος πίσω από το λιμάνι είναι καλυμμένος από παλιά γραφικά σπίτια σε γήινους χρωματισμούς που θυμίζουν έντονα την αρχιτεκτονική της κερκυραϊκής πρωτεύουσας. Το εκπληκτικό ωστόσο με την ιστορική αυτή πόλη είναι ότι τα κατάλοιπα του παρελθόντος της υπάρχουν σε κάθε γωνιά της, αρχής γενομένης από το ίδιο το λιμάνι! Από αυτό το σημείο μπορεί να ξεκινήσει κανείς -κυριολεκτικά με το που πατάει το πόδι του στο ιταλικό έδαφος- να βλέπει γύρω του ιστορικά μνημεία, απόλυτα εναρμονισμένα με το σύγχρονο παρόν της Ανκόνας. Αρχαίες αψίδες, πύλες και ερείπια τειχών συνυπάρχουν με την πολύβουη ζωή, τα τροχοφόρα, τα πλοία που φεύγουν και έρχονται διαρκώς και τα μικρά ταβερνάκια που σερβίρουν ψαράκι με θέα. 

Lazzaretto, Mole Vanvitelliano

Καθώς απομακρυνόμαστε, το βλέμμα μας πέφτει σίγουρα στο πενταγωνικό Lazzaretto, ένα κτήριο του 18^ου αιώνα χτισμένο από τον αρχιτέκτονα Luigi Vanvitelli σε ένα νησάκι μέσα στο λιμάνι. Το κτήριο αυτό αρχικά λειτούργησε ως λεπροκομείο ενώ στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκε και ως φρούριο για στρατιωτικούς σκοπούς. Σε κοντινή απόσταση διακρίνουμε τους χώρους όπου φιλοξενείται η ετήσια διεθνής έκθεση «Fiera della Pesca» που διεξάγεται κάθε Ιούνιο και Ιούλιο και αφορά την αλιεία, τα θαλάσσια σπορ και τον απαιτούμενο για αυτά εξοπλισμό. Ακολουθώντας την κεντρική Via Panoramica προς τα βόρεια συναντάμε ένα ναυπηγείο αλλά και ένα σημαντικό ιστορικό μνημείο: την περίφημη Porta Pia.

2. Η Porta Pia, η Arco di Traiano και η Arco Clementino      

Porta Pia, μπροστά και πίσω όψη

Η επιβλητική πύλη που φέρει την ονομασία Porta Pia δημιουργήθηκε με πέτρα από την Ίστρια, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Carlo Marchionni, προς τιμήν του Πάπα Πίου VI (από τον οποίο πήρε και το όνομά της). 

Και από την Πύλη περνάμε τώρα στις περίτεχνες Αψίδες που κοσμούν το λιμάνι της Ανκόνας… 

Arco Romano (Arco di Traiano)

H λεγόμενη Arco Romano, η ρωμαϊκή δηλαδή Αψίδα με την καμάρα, ανεγέρθηκε το 115 π.Χ. από τον Απολλόδωρο της Δαμασκού προς τιμήν του Αυτοκράτορα Τραϊανού (εξ ου και η ονομασία Αψίδα του Τραϊανού). 

Arco Clementino

Η Arco Clementino είναι σαφώς νεότερη και εμφανώς εμπνευσμένη από την προηγούμενη. Φιλοτεχνήθηκε από τον Luigi Vanvitelli (δημιουργό, όπως είδαμε, του Lazzaretto) προς τιμήν του Πάπα Clemente XII. 
    

3. Ο Φάρος, το Μνημείο των Παρτιζάνων, το Μνημείο Πεσόντων και το Passetto

Ο Πύργος του Φάρου

"Il Passetto" με το Monumento ai Caduti  

Στο δυτικό τμήμα της πόλης δεσπόζει ο Πύργος του Φάρου ενώ στο λόφο απέναντί του βρίσκεται ένα Μνημείο αφιερωμένο στους Ιταλούς Παρτιζάνους. 

Σε άλλο σημείο της πόλης βλέπουμε το Monumento ai Caduti, το Μνημείο δηλαδή των πεσόντων του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Πρόκειται για ένα έργο εμπνευσμένο από τον αρχιτέκτονα Guido Cirilli που τη νύχτα φωτίζεται με υποβλητικό φωτισμό. Ο γύρω χώρος έχει διαμορφωθεί αρχιτεκτονικά με τρόπο κατάλληλο ώστε να αναδεικνύεται η μοναδική ομορφιά του τοπίου ενώ μια σειρά από γραφικά σκαλοπάτια (la scalinata dell' aquila, δηλαδή "η σκάλα του αετού") οδηγούν από το Μνημείο μέχρι κάτω την ακτή. Ο χώρος αυτός ονομάζεται «il Passetto».   

4. Ο Καθεδρικός Ναός του San Ciriaco 

Το σημαντικότερο αξιοθέατο της Ανκόνας δεν είναι άλλο από τον Cattedrale di San Ciriaco (Καθεδρικός Ναός του Αγίου Κυριάκου) που δεσπόζει στον colle Guasco, στο λόφο δηλαδή πάνω από το λιμάνι. 

 

Cattedrale di San Ciriaco

Ο Ναός βρίσκεται σε περίοπτη θέση και είναι ίσως το πρώτο πράγμα που αντικρίζει το μάτι του ταξιδιώτη καθώς το πλοίο πλησιάζει να μπει στο λιμάνι. Ανηφορίζουμε στην Via Papa Giovanni XXIII και διαπιστώνουμε ότι η θέα προς την πόλη είναι απερίγραπτη. Ο Καθεδρικός Ναός κυριαρχεί στο τοπίο καθώς υψώνεται επιβλητικός ανάμεσα στο γαλάζιο του ουρανού και της θάλασσας. Χτίστηκε μεταξύ του 5^ου και του 6^ου αιώνα σε στυλ βασιλικής με τρία κλίτη και τρούλο με δώδεκα γωνίες, πάνω στα ερείπια ενός αρχαίου παγανιστικού ναού, ενώ κατέρρευσε κατά τον 9^ο αιώνα και χρειάστηκε να ξαναχτιστεί στα τέλη του 11^ου με αρχές του 12^ου αιώνα σε ρυθμό ρωμανικό-γοτθικό, με κάποιες επιρροές από τη βυζαντινή τέχνη. 

Καθεδρικός Ναός Αγ. Κυριάκου, εσωτερικό

Στη σημερινή του μορφή έχει σχήμα ελληνικού σταυρού και εντυπωσιάζει με την λαξευμένη είσοδό του από κόκκινο μάρμαρο που φέρει αψίδα και κολώνες, οι δύο εκ των οποίων στηρίζονται πάνω σε δυο γιγάντια πέτρινα λιοντάρια. Το εσωτερικό χωρίζεται με κολώνες σε τρία κλίτη ενώ στα αριστερά βρίσκεται η Κρύπτη που φιλοξενεί το σκήνωμα του San Ciriaco, προστάτη Αγίου της πόλης της Ancona, καθώς και άλλων τοπικών Αγίων. Στο παρακείμενο μουσείο μπορεί να δει κανείς διάφορα εκκλησιαστικά κειμήλια και έργα της γλυπτικής τέχνης που ανήκουν σε διαφορετικούς αιώνες. Στην πλατεία του Duomo υψώνεται το εξίσου επιβλητικό, ρωμανικού ρυθμού Campanile (Καμπαναριό).      

5. Το κέντρο της πόλης

Loggia dei Mercanti

Το κέντρο της πόλης είναι στο μεγαλύτερο μέρος του πεζοδρομημένο, διαθέτει όμορφες πλατείες, γραφικά δρομάκια, ενδιαφέρουσες γωνιές, πάρκα, κρήνες, επιβλητικά κτήρια, χαριτωμένα café και πολλά εμπορικά καταστήματα. Μπορεί η Ancona να μην διαθέτει τη μεσαιωνική ή αναγεννησιακή αύρα άλλων ιταλικών πόλεων, κρύβει όμως μια ξεχωριστή, εντελώς δικιά της γοητεία. Αρκεί να παρατηρεί κανείς τις λεπτομέρειες που συνήθως βρίσκονται μπροστά στα μάτια μας αλλά επιμένουμε να τις αγνοούμε... 

Pinocchio

Όπως την περίτεχνη πρόσοψη στην Loggia dei Mercanti  που φιλοτέχνησε τον 16^ο αιώνα ο μεγάλος γλύπτης Giorgio da Sebenico ή το χαριτωμένο μνημείο στον παιδικό ήρωα Πινόκιο του συγγραφέως Carlo Collodi που συνέλαβε και υλοποίησε ο γλύπτης Vittorio Morelli και το βλέπουμε να ξεφυτρώνει μέσα σε έναν κήπο κάποιου προαστίου της πόλης που ονομάζεται… Pinocchio! 

Teatro delle Muse

Ανάμεσα στα ομορφότερα κτήρια που παρατηρεί κανείς καθώς κάνει τη βόλτα του στην πόλη είναι το Teatro delle Muse. Χτίστηκε το 1826 και εντυπωσιάζει με την πρόσοψή του που αποτελείται από κίονες ιωνικού ρυθμού οι οποίοι καταλήγουν σε ανάγλυφες ζωφόρους που απεικονίζουν τον Απόλλωνα και τις Εννέα Μούσες. Η Ancona όμως είναι επίσης μια σύγχρονη πόλη που σφύζει από ζωή. Εδώ βρίσκει κανείς εστιατόρια, καφετέριες, πολλά μαγαζιά με ρούχα, παπούτσια, αξεσουάρ αλλά και ενδιαφέρουσες υπαίθριες αγορές. Ενημερωθείτε από πριν για τις μέρες και ώρες κατά τις οποίες λειτουργούν οι υπαίθριες αγορές. Μπορείτε να ανακαλύψετε από όμορφα δωράκια (όπως χειροποίητα διακοσμητικά από ξύλο και παιδικούς κουμπαράδες με τη μορφή του Πινόκιο) μέχρι αυθεντικές μάρκες ρούχων σε τιμές stock.  

6. Τα Palazzo del Popolo, Palazzo degli Anziani και Palazzo del Governo

Palazzo del Popolo

Στα πιο αξιόλογα κτήρια της πόλης, από αρχιτεκτονικής απόψεως, συγκαταλέγεται το Palazzo del Popolo. Το σημερινό Δημαρχείο λοιπόν στεγάζεται σε ένα κτήριο του 20^ου αιώνα που ανήκει στην εποχή του Φασισμού και χτίστηκε από τον αρχιτέκτονα Amos Lucchetti. 

Palazzo degli Anziani

Το εξίσου αξιόλογο Palazzo degli Anziani χρονολογείται από τον 13^ο αιώνα και η υλοποίηση του έργου αποδίδεται στον Margaritone d’ Arezzo, σημαντικό καλλιτέχνη του Μεσαίωνα από την περιοχή της Τοσκάνης. Στο κτήριο αυτό σήμερα στεγάζεται η Έδρα του Τμήματος Οικονομικών και Εμπορίου. 

Palazzo del Governo (della Prefettura)

Ένα ακόμα ενδιαφέρον κτήριο της πόλης είναι το Palazzo del Governo o della Prefettura (Κτήριο της Κυβέρνησης ή της Νομαρχίας) του 14^ου αιώνα, με τον χαρακτηριστικό Πύργο της Καμπάνας που χτίστηκε τον 16^ο αιώνα. Η μεγάλη καμάρα που οδηγεί στην αυλή του κτηρίου φέρει μερικές ενδιαφέρουσες διακοσμήσεις που χρονολογούνται επίσης από τον 16^ο αιώνα.      

7. Η Fonte del Calamo

Fontana del Calamo

Ένας τοπικός θρύλος λέει ότι όποιος πιει νερό από την πηγή αυτή, θα ξανάρθει κάποτε στην Ancona. Είναι άγνωστο αν ο θρύλος επαληθεύεται, το μόνο σίγουρο είναι πως η πηγή καταλήγει σε μια διάσημη και περίτεχνα διακοσμημένη κρήνη, την Fontana del Calamo, που δημιουργήθηκε τον 16^ο αιώνα από τον Pellegrino Tibaldi. Φέρει 13 βρύσες, η καθεμιά από τις οποίες αναπαριστά έναν ακόλουθο του Πάνα (Σάτυρο κατά την ελληνική μυθολογία ή Φαύνο κατά τη ρωμαϊκή).

8. Η Chiesa di Santa Maria della Piazza, η Chiesa di San Francesco alle Scale και η Chiesa di San Domenico

Santa Maria della Piazza

Μπορεί ο Άγιος Κυριάκος να είναι ο προστάτης της πόλης και ο Ναός του να αποτελεί το σημαντικότερο ιερό μνημείο στην Ancona, μην ξεχνάμε όμως πως το θρησκευτικό συναίσθημα είναι έντονο στους Ιταλούς γι’ αυτό υπάρχουν πολλές εκκλησίες στην πόλη και αξίζει να επισκεφθεί κανείς ορισμένες από αυτές. Ο ρωμανικού ρυθμού Ναός της Santa Maria della Piazza είναι μια λιτή τρίκλιτη εκκλησία με ορισμένα γοτθικά χαρακτηριστικά στο εσωτερικό της. Οι εργασίες για την ανοικοδόμησή της ξεκίνησαν τον 12^ο αιώνα ενώ ολοκληρώθηκαν τον επόμενο με την περίτεχνη πρόσοψη που φιλοτέχνησε ο αρχιτέκτονας και γλύπτης του Μεσαίωνα, Mastro Filippo. 

San Francesco alle Scale

Η Chiesa di San Francesco alle Scale εντυπωσιάζει με την ενετο-γοτθική πρόσοψή της, την υπόγεια στέρνα και τη θέα από το Καμπαναριό της. Πρόκειται για ένα έργο του αρχιτέκτονα Giorgio da Sebenico. 

San Domenico και άγαλμα Πάπα Clemente XII

Η Chiesa di San Domenico από την άλλη ανήκει στην πιο «φλύαρη» τεχνοτροπία του μπαρόκ και είναι περισσότερο γνωστή για τα έργα Τέχνης που φιλοξενεί στο εσωτερικό της, την «Σταύρωση» του Tiziano και τον «Ευαγγελισμό» του Guercino (πρόκειται για τον Giovanni Francesco Barbieri, ζωγράφο του μπαρόκ, που έμεινε στην Ιστορία με την ονομασία Γκουερτσίνο και με το έργο του «Et in Arcadia ego»).  

9. Τα Μουσεία    

  

Museo Archeologico

Το Museo Archeologico Nazionale delle Marche στεγάζεται στο περίφημο Palazzo Ferretti, ένα κτήριο του 16^ου αιώνα γεμάτο με πανέμορφες τοιχογραφίες και ανάγλυφα στο ταβάνι. Φιλοξενεί στο εσωτερικό του ευρήματα από την εποχή του Χαλκού, τη Νεολιθική περίοδο αλλά και την περίοδο που κυριαρχούσαν οι Ετρούσκοι και οι Έλληνες. 

Επισκέπτες που ψηλαφίζουν την Pieta

Το Museo Tattile Statale Omero πραγματοποιεί ένα αξιέπαινο εγχείρημα: αποτελεί το μοναδικό στην Ευρώπη μουσείο που απευθύνεται σε επισκέπτες με προβλήματα όρασης και επιτρέπει την ψηλάφηση των έργων Τέχνης! Φιλοξενεί αντίγραφα σπουδαίων έργων, όπως ο Άγιος Πέτρος της Ρώμης, ο Παρθενώνας των Αθηνών ή τα αγάλματα Δαυίδ και Pieta του Michelangelo, τα οποία είναι ειδικά σχεδιασμένα για τυφλούς. Το Μουσείο που φέρει το όνομα του Ομήρου, αποτίοντας με αυτόν τον τρόπο φόρο τιμής στον αγαπημένο Έλληνα συγγραφέα που ως γνωστόν υπήρξε και ο ίδιος τυφλός, στεγάζεται στο Mole Vanvitelliana.

10. Το Parco Zoo

Επισκέπτες σε "επαφή" με τα ζώα, Parco Zoo 

Λίγο έξω από την Ancona, στην περιοχή της Falconara, αποφασίσαμε να ακολουθήσουμε τις ταμπέλες που έγραφαν «Parco Zoo» και δεν το μετανιώσαμε… Ανακαλύψαμε έναν χαριτωμένο ζωολογικό κήπο που φιλοξενεί διάφορα ζωάκια, άλλα περισσότερο και άλλα λιγότερο γνωστά στο ευρύ κοινό! Ο κήπος είναι εμφανώς προσανατολισμένος στα παιδιά και διοργανώνονται διάφορες δραστηριότητες που συνδυάζουν τη διασκέδαση με τη μάθηση. Το πάρκο προσφέρεται για πικ-νικ ενώ υπάρχει επίσης καφετέρια, εστιατόριο και χώρος με ηλεκτρονικά παιχνίδια. Το εισιτήριο κοστίζει 12 € για τους ενήλικες και 10 € το παιδικό.   

Οι εκπλήξεις ωστόσο δεν σταματούν εδώ… 

"Due Sorelle", Conero

Η ευρύτερη περιοχή κοντά στην Ancona προσφέρεται για μονοήμερες εκδρομές που περιλαμβάνουν φυσιολατρικές δραστηριότητες, πεζοπορία στο δάσος είτε μπάνιο σε όμορφες παραλίες. Η περιοχή του Conero διαθέτει την παραλία του Portonuovo με το Φρούριο του Ναπολέοντα που έχτισαν οι Γάλλοι το 1808 και την παλιά ρωμανικο-βυζαντινή εκκλησίτσα των Βενεδικτίνων που χρονολογείται από το 1034. Σε κοντινή απόσταση, οι δίδυμοι βραχώδεις όγκοι που ξεπροβάλλουν από τη θάλασσα αποτελούν ένα αληθινό θαύμα της φύσης. Η ανθρώπινη φαντασία οραματίστηκε τους βράχους αυτούς ως δυο κοπέλες που πέτρωσαν και τους έδωσε την ονομασία «Due Sorelle» που θα πει «Δύο Αδελφές». Ενδιαφέρουσες παραλίες και παραθαλάσσια ξενοδοχεία θα βρείτε επίσης στη Numana Bassa, το Porto Recanati, τη Falconara και τη Senigallia. 

Recanati, η γενέτειρα του ποιητή Leopardi

Loreto

Μην παραλείψετε να κάνετε ένα πέρασμα από το χωριό Recanati, γενέτειρα του σπουδαίου Ιταλού ποιητή Giacomo Leopardi, αλλά και από το Loreto με την περίφημη βασιλική που χτίστηκε από αρχιτέκτονες του βεληνεκούς του Bramante προκειμένου να στεγάσει τη Santa Casa di Nazaret. Η δημιουργία της εκκλησίας στηρίζεται στην παράδοση που θέλει το Ιερό Σπίτι της Παναγίας στη Ναζαρέτ να μεταφέρεται με θαυματουργό τρόπο από την Παλαιστίνη στη Δαλματία και κατόπιν στην περιοχή αυτή κοντά στο Recanati. Η ιστορία μάς είναι ήδη γνωστή... Μας θυμίζει ένα άλλο ταξίδι μας, στην Τσεχία, όταν επισκεφθήκαμε την εκκλησία και το μοναστήρι της Loreta που βρίσκεται στην Πράγα...