Στην αετοφωλιά του Visegrad...

Μια εκδρομή στα περίχωρα της Βουδαπέστης με φέρνει κοντά στις καταπράσινες πλαγιές και την πανέμορφη κοιλάδα της λεγόμενης Καμπής του Δούναβη. Εδώ βρίσκονται μερικά κουκλίστικα χωριουδάκια, γνωστά ως Παραδουνάβια χωριά. Ο φιδογυριστός δρόμος ακολουθεί την πορεία του ποταμού, σχηματίζει ένα νοητό γράμμα “S” και κάποια στιγμή με φέρνει στο Visegrád, τον ξακουστό τόπο θερινής διαμονής των Μαγυάρων βασιλιάδων του 14ου και 15ου αιώνα. Το Βίσεγκραντ, λοιπόν, είναι μια μικρή καστροπολιτεία της Ουγγαρίας, στα Βόρεια της Βουδαπέστης και είναι γνωστό για τα ερείπια του θερινού Ανακτόρου του Βασιλιά Matthias Corvinus και για το μεσαιωνικό Κάστρο που στέκει αγέρωχο στην κορυφή του λόφου, σαν αετοφωλιά πάνω από την κοιλάδα του Δούναβη, προσφέροντας μια εκπληκτική θέα σε όποιον το επισκεφθεί.

Η ονομασία “Visegrad” είναι σλαβικής προέλευσης και θα μπορούσε να μεταφραστεί ως “το Άνω Κάστρο” ή “η Πάνω Πόλη” είτε, θα λέγαμε, “η Ακρόπολη”. Με την ίδια ονομασία συναντάμε και μια πόλη της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης ενώ παρόμοιες ονομασίες φέρουν μια ουκρανική πόλη κοντά στο Κίεβο που λέγεται “Vyshhorod”, μια πόλη της Πολωνίας που λέγεται “Wyszogród” και μια τοποθεσία κοντά στο Jasenovo της Σλοβακίας που ονομάζεται “Vyšehrad”.

Άποψη του Δούναβη από το λόφο του Κάστρου

Η πρώτη ιστορικά αποδεδειγμένη κατοίκηση της ευρύτερης περιοχής ανάγεται στα τέλη του 4ου αιώνα, όταν οι Ρωμαίοι δημιούργησαν στο Λόφο του Sibrik, βόρεια του Βίσεγκραντ, στρατιωτικές εγκαταστάσεις. Φαίνεται πως η τοποθεσία διέθετε στρατηγική σημασία, μιας και επέτρεπε στους Ρωμαίους να παρατηρούν από ψηλά το πέρασμα του Δούναβη. Εδώ κατασκεύασαν μία από τις σημαντικότερες οχυρώσεις των συνόρων της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Το στρατόπεδο είχε τριγωνικό σχήμα και διέθετε Πραιτόριο, δηλαδή ξεχωριστό κτήριο όπου στεγαζόταν ο Διοικητής. Οι εγκαταστάσεις εγκαταλείφθηκαν από τον ρωμαϊκό στρατό στις αρχές του 5ου αιώνα ενώ τον 10ο με 11ο αιώνα ξαναχτίστηκε στην ίδια περιοχή Κάστρο που έμελλε να εξελιχθεί σε ένα από τα σημαντικότερα περιφερειακά κέντρα του νεοσύστατου ουγγρικού κράτους. Το 1009 μάλιστα έχουμε την πρώτη καταγεγραμμένη αναφορά στο Visegrad ως κομητεία. Το Κάστρο αυτό καταστράφηκε το 1242 με την εισβολή των Μογγόλων.

Το Κάστρο του Visegrad

Μετά την καταστροφική εισβολή των Μογγόλων στην Ευρώπη, ο τότε βασιλιάς Béla IV της Ουγγαρίας και η σύζυγός του ξαναχτίζουν την οχυρωμένη καστροπολιτεία, αυτή τη φορά όμως επιλέγουν μια περιοχή λίγο πιο νότια από την αρχική. Το νέο Κάστρο χτίζεται επίσης στην κορυφή λόφου ώστε να παρέχει τη δυνατότητα εποπτείας της γύρω περιοχής και χωρίζεται σε δύο επίπεδα, το Άνω και το Κάτω. Ονομάζεται δε Fellegvár στα ουγγρικά, ενώ στα γερμανικά η πόλη ονομάζεται Plintenburg. Το Άνω μέρος σχεδιάστηκε σε τριγωνικό σχήμα και διέθετε τρεις πύργους, έναν σε κάθε γωνία. Το Κάτω μέρος αποτελούσε συνέχεια της οχύρωσης και συνέδεε το πάνω κομμάτι με τον Δούναβη. Στο κέντρο του Κάστρου υψώθηκε ο τεράστιος εξαγωνικός Πύργος Solomon που χρονολογείται από τον 13ο αιώνα. Το 1325 ο Κάρολος Ι της Ουγγαρίας αποφασίζει να αναβαθμίσει τη γενέτειρά του, το Visegrad, σε βασιλική έδρα της Ουγγαρίας. Το Κάστρο επεκτείνεται και ενισχύεται με νέα κτήρια και καλύτερη εξωτερική οχύρωση. Είναι η εποχή που κατασκευάζεται και η πρώτη οικία της βασιλικής οικογένειας, η οποία διευρύνεται κατά το δεύτερο μισό του 14ου αιώνα από τον γιο του Καρόλου, βασιλιά Λουδοβίκο Ι της Ουγγαρίας και μετατρέπεται σε ένα κομψό παλάτι. Το 1335 ο Κάρολος φιλοξενεί στο Visegrad τον Ιωάννη του Λουξεμβούργου, βασιλιά της Βοημίας και τον Καζιμίρ Γ΄, βασιλιά της Πολωνίας με σκοπό την εξασφάλιση της ειρήνης μεταξύ των τριών βασιλείων και της συμμαχίας τους απέναντι στην Αυστρία των Αψβούργων. Μάλιστα μια δεύτερη συνάντηση των τριών βασιλιάδων έλαβε χώρα πάλι στο Visegrad, για τον ίδιο σκοπό, το 1338. Γύρω στο 1400, ο διάδοχος του θρόνου, ο βασιλιάς Σιγισμούνδος του Λουξεμβούργου ενισχύει ακόμη περισσότερο την οχύρωση του Κάστρου ενώ παράλληλα επεκτείνει το Παλάτι, δημιουργώντας ένα πολυτελές συγκρότημα κτηρίων που περιβάλλονται από προσεγμένους κήπους και ιδρύει στο νότιο τμήμα ένα φραγκισκανικό μοναστήρι. Το παλάτι αυτό αποτέλεσε την επίσημη κατοικία της βασιλικής οικογένειας, μέχρι το 1405-08 που ο Σιγισμούνδος αποφασίζει να μεταφέρει τη βασιλική έδρα στη Βούδα. Παρόλα αυτά, το Παλάτι γνωρίζει τις μεγαλύτερες στιγμές δόξας του τον 15ο αιώνα, όταν ο βασιλιάς Matthias Corvinus αποφασίζει να το ανακαινίσει και να το επεκτείνει ώστε να το χρησιμοποιήσει ως εξοχική κατοικία. Καταφέρνει έτσι να δημιουργήσει ένα από τα ωραιότερα παλάτια της Ευρώπης, το οποίο διέθετε 350 δωμάτια και υπέροχους κήπους με σιντριβάνια και αγάλματα. Η ανακαίνιση των κτηρίων του συγκροτήματος ακολουθεί τον ύστερο-γοτθικό ρυθμό ενώ η εσωτερική διακόσμηση γίνεται σε ιταλικό αναγεννησιακό στυλ και είναι η πρώτη φορά στην ιστορία που η αναγεννησιακή διακόσμηση εμφανίζεται να πρωταγωνιστεί σε κάποιον ευρωπαϊκό χώρο εκτός Ιταλίας. 

Το Visegrad αρχίζει να χάνει τη σημασία του γύρω στο 1526, μετά τη Μάχη του Mohács και τη διχοτόμηση του Βασιλείου της Ουγγαρίας. Με την πολιορκία των Οθωμανών το 1544 και τη συνακόλουθη επιδρομή, καταρρέει το νότιο τμήμα του πύργου του Κάστρου ενώ το παλάτι σωριάζεται σε ερείπια. Από τότε και μέχρι το 1685 (με εξαίρεση μια σύντομη περίοδο μεταξύ 1595-1605) το Visegrad βρίσκεται στα χέρια των Τούρκων και το Κάστρο υφίσταται τόσο μεγάλες ζημιές ώστε δεν χρησιμοποιείται ποτέ ξανά στην ιστορία. Η αναστήλωσή του ξεκίνησε τη δεκαετία του 1870 και διήρκεσε περίπου... 100 χρόνια, μέχρι τη δεκαετία του 1960. Το Παλάτι, από την άλλη, παρέμεινε θαμμένο κάτω από τη γη καθόλη τη διάρκεια του 18ου αιώνα και ξεκίνησε να ανασκάπτεται μόλις το 1934! Οι ανασκαφές συνεχίζονται μέχρι σήμερα, καθώς μόνο ένα τμήμα του έχει επανέλθει στο φως. Τίποτα δεν θυμίζει πια την παλιά του αίγλη, ωστόσο μια επίσκεψη στο -έστω και πολύ μικρό- αναστηλωμένο τμήμα του αποτελεί ενδιαφέρουσα εμπειρία για τον επισκέπτη. Στους εσωτερικούς του χώρους στεγάζονται εκθέσεις σχετικές με την ιστορία του Ανακτόρου. Οι χώροι του Κάστρου είναι επίσης επισκέψιμοι. Ο Πύργος Solomon στεγάζει εκθέσεις σχετικές με την ιστορία της πόλης, την αναγεννησιακή γλυπτική της περιοχής και την ανακατασκευή των γοτθικών σιντριβανιών του παλατιού.

Η συμβουλή μου είναι μία: Αν τύχει να βρεθείτε στο Visegrad κατά τη διάρκεια της μη τουριστικής περιόδου, εννοείται ότι αξίζει να ανεβείτε στο λόφο και να επισκεφθείτε τόσο τα ερείπια του παλατιού όσο και το Κάστρο. Αν όμως το ταξίδι σας συμπέσει με την τουριστική περίοδο τότε, πιστέψτε με, δεν αξίζει ούτε να στριμωχτείτε μαζί με τους δεκάδες τουρίστες που καταφθάνουν σωρηδόν ούτε να πληρώσετε εισιτήριο εισόδου, μόνο και μόνο για να δείτε από ψηλά τη θέα του Δούναβη όταν υπάρχουν δεκάδες άλλα σημεία στη Βουδαπέστη απ' όπου ο Δούναβης φαίνεται πολύ πιο εντυπωσιακός. Στη δεύτερη περίπτωση, αξίζει να αφιερώσετε περισσότερο χρόνο στα γειτονικά Esztergom και Szentendre, που μπορεί να είναι εξίσου τουριστικά αλλά έχουν περισσότερα αξιοθέατα να σας προσφέρουν, κάνοντας στο Visegrad μόνο μια καλή στάση για φαγητό. 

Κρέπα, Siraly Restaurant

Κοτόπουλο με ρύζι και πατάτες

Στρούντελ

Το “Sirály Restaurant” βρίσκεται πάνω στον κεντρικό δρόμο και διαθέτει ευρύχωρες, καλαίσθητες αίθουσες και απλή αλλά νόστιμη κουζίνα. Για πρώτο πιάτο δοκιμάσαμε κρέπες, για κυρίως φιλέτο κοτόπουλο με ρύζι και πατάτες τηγανητές και για επιδόρπιο στρούντελ με μήλο. Υπάρχει επίσης δυνατότητα επιλογής μενού a la carte.