Foligno: Το αλλοτινό «κέντρο του κόσμου» μάς καλεί να το ανακαλύψουμε… (Ταξίδι ζωής στα μεσαιωνικά χωριά της Umbria: Part V)

Το Foligno καθώς πέφτει η νύχτα....

Στο κέντρο της Κοιλάδας της Umbria, στην επαρχία της Perugia και στη συμβολή δύο ποταμών, του Topino και του Menotre, βρίσκεται μια σημαντική πόλη που σύμφωνα με μια αρχαία δοξασία εθεωρείτο ως το «κέντρο του κόσμου»! Πρόκειται για την πόλη του Foligno και η παράδοση που την θέλει να βρίσκεται στο «κέντρο του κόσμου» έχει κάποια λογική βάση…

Όπως οι Αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν τους Δελφούς με τον χαρακτηρισμό «ο ομφαλός της γης», έτσι κατ’ αντιστοιχία και οι Ρωμαίοι θεωρούσαν το Φολίνιο ως το κέντρο του τότε γνωστού κόσμου μιας και ήταν χτισμένο ακριβώς στο κέντρο της ιταλικής χερσονήσου και ταυτόχρονα στο κέντρο της τότε Ευρώπης αλλά και της Μεσογείου. Αμέσως καταλαβαίνουμε λοιπόν ότι ο ισχυρισμός τους διαθέτει σαφέστατα λογική βάση, ειδικά αν λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι τα όρια έκτασης της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας αποτελούσαν για την εποχή εκείνη λίγο-πολύ και τα όρια του κόσμου τους! 

Στη σημερινή εποχή, το Foligno είναι μια αρκετά πλούσια πόλη, η τρίτη κατά σειρά μεγέθους ανάμεσα στις πόλεις του Νομού της Umbria. Φημίζεται για την παραγωγή έξτρα παρθένου ελαιόλαδου ενώ αποτελεί σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό κέντρο καθώς και βασικό επικοινωνιακό κόμβο για ολόκληρη την περιοχή της Valle Umbra (Κοιλάδας της Ούμπρια). Προστάτης Άγιός της είναι ο San Feliciano και η Madonna del Pianto (Παναγία του Θρήνου, των Δακρύων). 

Ο πεζόδρομος της Corso Cavour

Η αλήθεια είναι πως την πόλη αυτή δεν την γνώριζα εξ’ αρχής. Δεν συμπεριλαμβανόταν καν ως προορισμός στα αρχικά μου σχέδια. Η γεωγραφική της θέση και ο ρόλος της ως επικοινωνιακού κόμβου στάθηκαν οι αιτίες που με οδήγησαν να την ανακαλύψω εντελώς τυχαία. Τι εννοώ; Το Foligno βρίσκεται ανάμεσα στο Spoleto όπου διέμενα και στο Passignano sul Trasimeno που επεδίωκα να επισκεφθώ. Παίρνοντας λοιπόν το τρένο από Σπολέτο, ήμουν υποχρεωμένη να αλλάξω αμαξοστοιχία στον κόμβο του Φολίνιο. Ωστόσο το τρένο για το Passignano θα έφτανε στο Φολίνιο κάποιες ώρες μετά, οπότε οι επιλογές μου ήταν δύο: είτε να ξεμείνω για αρκετή ώρα στο σταθμό περιμένοντας το τρένο μου, είτε να περάσω το χρόνο μου ανακαλύπτοντας τις ομορφιές αυτής της πόλης. Η επιλογή μου ήταν προφανής... 

Η επιβλητική Porta Romana

Το πρώτο πράγμα που μου έκανε εντύπωση ήταν ότι παρότι η ευρύτερη περιοχή είναι ως επί το πλείστον ορεινή και οι περισσότερες πόλεις είναι χτισμένες πάνω σε λόφους (π.χ. το Σπολέτο, το Σπέλο, η Ασίζη), το Foligno κατ’ εξαίρεση είναι μια πόλη επίπεδη, δίχως κοπιαστικές ανηφόρες και σκαλοπάτια, γεγονός που την καθιστά προσιτή στους περισσότερους και ευχάριστη στο να την περπατήσεις με τα πόδια. Το πρώτο μνημείο που συνάντησα ήταν η επιβλητική αρχαία Πύλη, η περίφημη Porta Romana, που έφερε πάνω της γραμμένη με μεγάλα γράμματα τη λατινική φράση «Virtuti Fortuna Comes» (Η αρετή συντροφεύει με την τύχη). 

Πανέμορφη έπαυλη που στεγάζει... δικηγορικό γραφείο (!)

Ακολούθησα την Corso Camillo Benso Conte di Cavour, έναν κεντρικό πεζόδρομο γεμάτο από καταστήματα και κατόπιν πήρα την Largo Giosué Carducci, συνέχεια της προηγούμενης οδού που με έβγαλε κατευθείαν στην καρδιά της πόλης. Αφού επισκέφθηκα ορισμένα καταστήματα και έκανα μερικές αγορές, στάθηκα για λίγο και απόλαυσα μια ταλαντούχα μουσικό του δρόμου. Μου απαγόρευσε να την φωτογραφήσω, σεβάστηκα την επιθυμία της να διαφυλάξει την ιδιωτικότητά της και συνέχισα το δρόμο μου που πολύ σύντομα με έβγαλε στην κεντρική Piazza della Repubblica (πλατεία Δημοκρατίας). Εδώ βρίσκονται συγκεντρωμένα τα βασικά δημόσια κτήρια της πόλης: το Duomo (Καθεδρικός Ναός), το Palazzo Comunale (Μέγαρο του Δημαρχείου) και το Palazzo Trinci.

Duomo ή αλλιώς ο Καθεδρικός Ναός του San Feliciano

Chiesa di San Feliciano, εσωτερικό

Chiesa di San Feliciano

Ο Καθεδρικός Ναός είναι αφιερωμένος στον San Feliciano, τον Πολιούχο Άγιο του Foligno και είναι μπαρόκ-νεοκλασικής αρχιτεκτονικής. Ενδιαφέρον παρουσιάζουν το Museo Capitolare Diocesano (Επισκοπικό Μουσείο Καθεδρικού Ναού) και η Κρύπτη του San Feliciano. 





Το Δημαρχείο, που στεγάζεται σε ένα κτήριο του 13^ου αιώνα, πλαισιώνεται από Πύργους του 1400. 

Η Piazza della Repubblica με το Δημαρχείο

Το Palazzo Trinci βρίσκεται δίπλα από το Duomo και στεγάζει την Πινακοθήκη της πόλης. Χρονολογείται και αυτό από τον 13^ο αιώνα, διαθέτει νεοκλασική πρόσοψη και μια ενδιαφέρουσα σκάλα γοτθικού ρυθμού. Ανακαινίστηκε το 1949 και στο εσωτερικό του μπορεί να θαυμάσει κανείς την Αίθουσα του Συμβουλίου (Sala del Consiglio) με τις ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες της και το τεράστιο πέτρινο τζάκι του 1500.   

Το Foligno αποτελεί πατρίδα του Emiliano Orfini, του τυπογράφου που επιμελήθηκε την πρώτη έκδοση της Θείας Κωμωδίας του Δάντη στα ιταλικά. Το Palazzo Orfini, που ήταν κάποτε η κατοικία του, υπάρχει μέχρι τις μέρες μας στο Foligno. 

Άλλα ενδιαφέροντα αξιοθέατα της πόλης είναι: η Piazza del Grano με την Biblioteca Comunale (Δημοτική Βιβλιοθήκη), η γοτθική εκκλησία του San Giacomo και το Oratorio della Nunziatella, μια εκκλησία του 13^ου αιώνα που στεγάζει το έργο «Il Battesimo di Gesù» («Η Βάπτιση του Ιησού») του Perugino. Άλλη μια σημαντική ρομανική εκκλησία του 1138, η Santa Maria Infraportas, βρίσκεται στην Piazza San Domenico. Μεταξύ της Porta Romana και της Porta Todi, το Parco dei Canapè δίνει την ευκαιρία για έναν χαλαρωτικό περίπατο στη φύση ενώ όσοι αγαπούν την Τέχνη μπορούν να κάνουν μια επίσκεψη στο Centro Italiano Arte Contemporanea: πάνω στα ερείπια ενός κτηρίου που παλαιότερα ήταν η κεντρική μονάδα παραγωγής γάλακτος της πόλης, έχει χτιστεί το Ιταλικό Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης που υποστηρίζει ένα πλήθος από καλλιτεχνικές δραστηριότητες. 

Το Foligno ωστόσο είναι γνωστό και για την κουζίνα του η οποία, εκτός φυσικά από το ντόπιο αγνό ελαιόλαδο που ανέφερα στην αρχή, έχει σαν βάση της και άλλα τοπικά προϊόντα όπως τα μανιτάρια τρούφες και τα όσπρια.