Sightseeing στην Ερέτρια και ουζοκατάνυξη στην Αμάρυνθο

Το " Νησί των Ονείρων"

Όσο ο καιρός ανοίγει, τόσο εμείς αναζητούμε κοντινούς στην πρωτεύουσα προορισμούς για σύντομες εξορμήσεις. Ένας από αυτούς είναι και η Ερέτρια, η παραλιακή κωμόπολη της Εύβοιας που απέχει μόλις ένα τέταρτο από τη Χαλκίδα και μας υπόσχεται περιπάτους με ιστορικό ενδιαφέρον, βουτιές σε συμπαθητικές παραλίες και άφθονη ουζοποσία σε ταβερνάκια πλάι στο κύμα.

Η Ερέτρια βρίσκεται νοτιοανατολικά της Χαλκίδας, στον Νότιο Ευβοϊκό Κόλπο. Μπορούμε να την επισκεφθούμε είτε οδικώς από Χαλκίδα είτε ακτοπλοϊκώς από το λιμάνι του Ωρωπού. Πρόκειται για μια ιστορική πόλη, μιας και η αρχική ίδρυσή της τοποθετείται στην αρχαιότητα. Κατά τον 6ο-5ο π.Χ. αιώνα η αρχαία Ερέτρια υπήρξε μία από τις σημαντικότερες πόλεις-κράτη του ελλαδικού χώρου αν και στην πορεία της Ιστορίας παρήκμασε και σταδιακά ερημώθηκε. Μετά την καταστροφή των Ψαρών το 1824, μερικοί από τους νησιώτες που σώθηκαν, κατέφυγαν εδώ ιδρύοντας πόλη με το όνομα Νέα Ψαρά, στη θέση του αρχαίου οικισμού. Παρόλα αυτά, η πόλη συνέχισε να είναι ευρύτερα γνωστή με την ονομασία “Ερέτρια”. Ερείπια από τους μυκηναϊκούς χρόνους είναι διάσπαρτα σήμερα σε όλη την περιοχή ενώ στην κορυφή του λόφου Καστέλι με την καταπληκτική θέα, βρίσκονται τα ερείπια της αρχαίας Ακρόπολης του 4ου αιώνα π.Χ.

Αξιοθέατα

Η γνωριμία μας με την πόλη ξεκινά από μια επίσκεψη στο Ναό του Δαφνηφόρου Απόλλωνος. Ο Ναός οικοδομήθηκε κατά τον 8ο αιώνα π.Χ. σε μία μείξη δωρικού και ιωνικού ρυθμού και μέχρι το 198 π.Χ., που καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Ρωμαίους, γνώρισε απανωτές καταστροφές και ανοικοδομήσεις. 

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας

Τα γλυπτά του Ναού και οι ανάγλυφες διακοσμήσεις του φυλάσσονται στο παρακείμενο Αρχαιολογικό Μουσείο Ερέτριας, το οποίο -αν και μικρό- περιλαμβάνει εκθέματα από την Ύστερη Πρωτοελλαδική εποχή μέχρι τους Ύστερους Ρωμαϊκούς χρόνους και μας βοηθά να αποκτήσουμε μια εικόνα της πορείας του τόπου μέσα στο χρόνο. Ανάμεσα στα εκθέματα ξεχωρίζει κανείς το γλυπτικό σύμπλεγμα του Θησέα και της αμαζόνας Αντιόπης, τα ευρήματα από τους προϊστορικούς οικισμούς Ερέτριας, Ξηρόπολης, Αμαρύνθου και Μαγούλας, τα αρχαϊκά γλυπτά από Ναούς της Κεντρικής Εύβοιας και τα πήλινα αγαλματίδια που απεικονίζουν τον Κένταυρο και τη Μέδουσα. 

Οικία των Ψηφιδωτών, λεπτομέρεια

Σειρά έχει μια επίσκεψη στην Οικία των Ψηφιδωτών που χρονολογείται από το 370 π.Χ. και φέρει στα πατώματά της εντυπωσιακές ψηφιδωτές διακοσμήσεις με θέματα από τη Μυθολογία, όπως η Νηρηίδα που ιππεύει τον Ιππόκαμπο και σκηνές από μυθικές μάχες. Πίσω από το μικρό λιμάνι βρίσκεται ένας Ναός του 4ου π.Χ. αιώνα αφιερωμένος στην αιγυπτιακή θεά Ίσιδα. Η ύπαρξη του ναού αυτού μας αποκαλύπτει τις εμπορικές συναλλαγές που είχαν αναπτύξει οι κάτοικοι της Ερέτριας με τους αρχαίους Αιγύπτιους και που είχαν ως αποτέλεσμα την επαφή μεταξύ των δύο πολιτισμών. Στον ίδιο αιώνα όμως χρονολογείται και ο μακεδονικός τάφος που βρέθηκε στο λόφο βορειοδυτικά της πόλης, όπου ανακαλύφθηκαν τα πήλινα αγαλματίδια των Ερώτων, τα οποία σήμερα φιλοξενούνται στο Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης. Το ταξίδι μας στην αρχαιότητα ολοκληρώνεται με μια επίσκεψη στο Αρχαίο Θέατρο της περιοχής, που κατασκευάστηκε τον 5ο αιώνα π.Χ. κατά το πρότυπο του αρχαίου Θεάτρου του Διονύσου στην Αθήνα και καταστράφηκε και αυτό το 198 π.Χ. από τους Ρωμαίους.

Αρχαίο Θέατρο της Ερέτριας

Συνεχίζουμε τη μέρα μας με έναν περίπατο στην πόλη που -τουλάχιστον την άνοιξη και το καλοκαίρι- σφύζει από ζωή. 

Το σπίτι του Κανάρη

Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα κτήρια που συναντάμε, αν και εγκαταλελειμμένο πια, είναι το διώροφο νεοκλασικό που έχτισε το 1847 ο Κωνσταντίνος Κανάρης και στο οποίο έμεινε μέχρι το 1864 που έγινε για δεύτερη φορά πρωθυπουργός. Ο πλακόστρωτος παραλιακός πεζόδρομος της πόλης είναι γεμάτος από καφετέριες, μπαράκια και ταβέρνες ενώ παρουσιάζει εντονότερη κίνηση κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Έκπληξη αποτελεί το λεγόμενο “νησί των Ονείρων”, ένα κατάφυτο νησάκι που ενώνεται με τη στεριά μέσω μιας στενής λωρίδας γης.

Η Αμάρυνθος...

Σε περίπου ένα τέταρτο με το αυτοκίνητο και με κατεύθυνση προς τα νότια, φτάνουμε στην παραλιακή κωμόπολη της Αμαρύνθου, τη μεγαλύτερη κωμόπολη του Δήμου Ερέτριας. Γύρω της απλώνεται ένας πλούσιος κάμπος που φτάνει μέχρι τους πρόποδες του όρους Όλυμπος. Η περιοχή είναι εξίσου ιστορική, μιας και κατοικείται ήδη από τη Νεολιθική εποχή. Η ονομασία “Αμάρυνθος” φαίνεται να προέρχεται από το αρχαιοελληνικό ρήμα “αμαρύσσω” που θα πει “λάμπω, ακτινοβολώ” και ορισμένοι επιστήμονες τοποθετούν εδώ την Ερέτρια των μυκηναϊκών χρόνων. Κατά την αρχαιότητα, η Αμάρυνθος υπήρξε σπουδαίο εμπορικό κέντρο και γνωστός τόπος λατρείας της Αρτέμιδος. Κατά το Μεσαίωνα, ωστόσο, ο οικισμός φαίνεται να παρήκμασε λόγω των πειρατών ενώ το 1470 καταστράφηκε από τον τουρκικό στόλο που στη συνέχεια πολιόρκησε τη Χαλκίδα. Οι κάτοικοι είχαν ήδη καταφύγει στην ενδοχώρα για να προστατευθούν από τις επιδρομές των πειρατών, δημιουργώντας εκεί τον οικισμό της Βάθειας. Η ονομασία αυτή προήλθε από τη βαθιά χαράδρα στους πρόποδες του όρους Κοτύλαιο όπου κατέφυγαν οι κάτοικοι για να μην είναι ορατοί στους πειρατές που λυμαίνονταν τα παράλια. 

Λαογραφικό Μουσείο Αμαρύνθου

Σήμερα η κωμόπολη, που πια είναι χτισμένη παραλιακά, ονομάζεται “Αμάρυνθος”, αν και πολλοί την ξέρουν και ως “Βάθεια”. Διαθέτει μερικούς ενδιαφέροντες Ναούς, όπως ο βυζαντινός Μητροπολιτικός Ναός του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου με το μαρμάρινο τέμπλο, που είναι κατασκευασμένος από σμιλευτή πέτρα, η Ιερά Μονή Αγίου Νικολάου του 12ου αιώνα με τις σπάνιες τοιχογραφίες, που βρίσκεται μέσα στο δάσος στα Κοτύλαια Όρη, σε υψόμετρο 500 μ., το εκκλησάκι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου του 11ου-12ου αιώνα που είναι χτισμένο πάνω στα θεμέλια ναού του Απόλλωνα και το εκκλησάκι της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος. Για να πάρουμε μια γεύση της καθημερινής ζωής στην περιοχή κατά τα χρόνια τα παλιά, επισκεπτόμαστε το Λαογραφικό Μουσείο που φιλοξενεί αντικείμενα καθημερινής χρήσης, εργαλεία και χειροποίητα υφαντά που έχουν γίνει στον αργαλειό. Οι καφετέριες και οι ψαροταβέρνες πλάι στο κύμα είναι το μεγάλο ατού της Αμαρύνθου και δεν παραλείπουμε να τις επισκεφθούμε και αυτές.

Το Γυμνό...

Ενετικός Πύργος πλάι σε Ορθόδοξο Ναό

Όσοι, από την άλλη, δεν αγαπούν πολύ τα θαλασσινά αλλά προτιμούν κρέας, καλό κρασάκι και ορεινά τοπία, μπορούν να απομακρυνθούν λίγο από την παραλία, ανεβαίνοντας στους πρόποδες του ευβοϊκού Ολύμπου. Σε απόσταση περίπου 7 χλμ. από την Αμάρυνθο και σε υψόμετρο άνω των 120 μ., θα βρουν το ορεινό χωριό “Γυμνό”. Η επικρατέστερη εκδοχή σχετικά με την προέλευση της ονομασίας του έχει να κάνει με την εγκατάσταση εδώ των Γυμνών ή Γυμνιτών, των ελαφρά δηλαδή οπλισμένων Αθηναίων στρατιωτών, οι οποίοι το 442 π.Χ. κατέλαβαν την περιοχή της Ερέτριας. Άλλες εκδοχές συνδέουν την ονομασία με τη γυμνότητα του εδάφους αλλά και με έναν φυγόδικο που ονομαζόταν “Γυμνός” και λέγεται ότι κρυβόταν στα δάση του Ολύμπου. Όποια και να είναι η αλήθεια σχετικά με την προέλευση της ονομασίας, το αναμφισβήτητο γεγονός είναι ότι το Γυμνό αποτελεί μία ακόμα ιστορική τοποθεσία της ευρύτερης περιοχής της Ερέτριας, η οποία κατοικείται ήδη από τους προϊστορικούς χρόνους. Η αρχαιολογική σκαπάνη έχει φέρει στο φως ευρήματα από τη νεολιθική εποχή, την κλασική αλλά και τη βυζαντινή. Αξίζει λοιπόν να επισκεφθούμε το Γυμνό, τόσο για να γνωρίσουμε τα αξιοθέατά του όσο και για να επιβεβαιώσουμε τη φήμη περί καλού φαγητού και κρασιού!

Παραλίες

Παραλία Αμαρύνθου

Μπορούμε να κολυμπήσουμε στη μικρή, συμπαθητική παραλία του συνοικισμού στην Αμάρυνθο, στη μεγάλη απάνεμη βοτσαλωτή παραλία Μαλακώντα όπου συγκεντρώνονται οι μεγαλύτερες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις της Ερέτριας, στην παραλία της Ερέτριας αλλά και στο τμήμα της παραλίας που έχει παραχωρηθεί στο κοινό στο “Νησί των Ονείρων”.

Κουζίνα – Διασκέδαση

Ετοιμασία για γαλακτομπούρεκο με κανταΐφι

Ξεκινάμε τη μέρα μας με ένα προσεγμένο καφεδάκι στο “Kouros Cafe” στην Αμάρυνθο, συνεχίζουμε με ουζοκατανύξεις, φρέσκα ψάρια και θαλασσινά σε κάποια από τις εκλεκτές ψαροταβέρνες της ή με κρεατικά στο ψητοπωλείο του “Τσιμπούκη”. Για συνδυασμό βουνίσιων τοπίων και πιάτων βασισμένων στο κρέας, ανηφορίζουμε προς το Γυμνό και τις ορεινές ταβέρνες του. Κάνουμε απαραίτητα στάση στο ζαχαροπλαστείο “Γαρδένια” στην Αμάρυνθο για ολόφρεσκα γλυκά και το ωραιότερο κανταΐφι με κρέμα γαλακτομπούρεκου που έχουμε φάει ποτέ μας! Το βραδάκι επιλέγουμε την Ερέτρια για ποτά και σφηνάκια σε προσιτές τιμές μέχρι αργά.