Βαρσοβία: 2 μέρες στην πιο αμφιλεγόμενη πρωτεύουσα της Ευρώπης

Από τη μια οι πανύψηλοι ουρανοξύστες και οι πολύβουοι δρόμοι και από την άλλη τα παλάτια και οι μεσαιωνικές πλατείες. Από τη μια το γκρίζο τοπίο της αστικοποίησης και από την άλλη οι μποέμ καλλιτεχνικές γειτονιές. Από τη μια τα σοσιαλιστικά κατάλοιπα και από την άλλη τα σύγχρονα σύμβολα του καπιταλισμού. Ποια είναι τελικά η Βαρσοβία; 

Η ιστορική πόλη, που ισοπεδώθηκε σχεδόν ολοσχερώς από τους Ναζί και ξαναχτίστηκε ακριβώς όπως ήταν πριν την καταστροφή, είναι σήμερα μια σύγχρονη μεγαλούπολη με καλλιτεχνικά στέκια, πανέμορφα πάρκα, value for money επιλογές σε διαμονή και φαγητό, gay friendly αισθητική και μερικά άκρως ενδιαφέροντα αξιοθέατα. Ισορροπώντας ανάμεσα στο παλιό και στο καινούριο, η πρωτεύουσα της Πολωνίας δεν διαθέτει μια ξεκάθαρη ταυτότητα. Ο λόγος που τη χαρακτήρισα ως αμφιλεγόμενη είναι γιατί η εντύπωση που μου άφησε εκ πρώτης όψεως δεν ήταν ξεκάθαρη. Δεν μπορείς εύκολα να πεις ότι τη λατρεύεις αλλά οπωσδήποτε ούτε και ότι τη μισείς. 

Λεπτομέρεια από κτήριο της πόλης

Ειδικά αν στο ταξίδι σου έχεις πρώτα γνωρίσει την Κρακοβία, η ομορφιά της οποίας επιτρέψτε μου να πω ότι είναι ασύγκριτη, η Βαρσοβία θα σου φανεί σχεδόν αδιάφορη, σαν ένα άνοστο φαγητό. Αν, παρόλα αυτά, αφήσεις κατά μέρος τις συγκρίσεις και καταφέρεις να τη δεις με καθαρό μάτι, τότε σίγουρα έχει πολλά να σου πει. Ας γνωρίσουμε, λοιπόν, μια από τις πιο ενδιαφέρουσες και ανερχόμενες πρωτεύουσες της Ευρώπης...

Τα top-10 αξιοθέατα της Βαρσοβίας:

1. Η παλιά πόλη

Το ομορφότερο και πιο γραφικό σημείο της Βαρσοβίας είναι αναμφισβήτητα το κομμάτι της παλιάς πόλης. Το εντυπωσιακό με την πόλη αυτή είναι ότι κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο καταστράφηκε ολοσχερώς από τους βομβαρδισμούς των Ναζί και μετά τον πόλεμο ξαναχτίστηκε από την αρχή ακριβώς όπως ήταν και πριν! 

Η UNESCO την κατέταξε στη Λίστα των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και σήμερα στα πεντακάθαρα δρομάκια της ζωντανεύει σε όλο του το μεγαλείο το μεσαιωνικό παρελθόν της. 

Τα γοτθικά, αναγεννησιακά, μπαρόκ και νεοκλασικά στοιχεία “παντρεύονται” σε ένα αρμονικό σύνολο στις προσόψεις των σπιτιών της παλιάς πόλης και ειδικά των χρωματιστών κτηρίων γύρω από την κεντρική πλατεία. Σήμα κατατεθέν, το άγαλμα της Γοργόνας της Βαρσοβίας, στο κέντρο της πλατείας, που μας θυμίζει την αντίστοιχη Γοργόνα της Κοπεγχάγης. 

Η γοργόνα της Βαρσοβίας

Γύρω του στήνουν τους πάγκους τους οι πλανόδιοι μικροπωλητές προσθέτοντας τη δική τους πινελιά στο σκηνικό. Από εδώ ξεκινούν αμέτρητα πλακόστρωτα δρομάκια που κρύβουν αρχιτεκτονικούς θησαυρούς, μεσαιωνικές εκκλησίες, μικρά μουσεία, ενδιαφέροντα καταστήματα με σουβενίρ και χαριτωμένα μπιστρό. Εκτός από την υπαίθρια αγορά, επισκεφθείτε το Δημαρχείο, τον πελώριο Καθεδρικό Ναό και το Κάστρο. Ο Καθεδρικός Ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Ιωάννη το Βαπτιστή. Καταστράφηκε ολοσχερώς από τους Ναζί και ξαναχτίστηκε στο αρχικό του σχέδιο χάρη στις δωρεές των κατοίκων της Βαρσοβίας. 

Στην πρόσοψή του χρησιμοποιήθηκε κατά την ανοικοδόμηση το γνήσιο τούβλο του Μεσαίωνα που βρέθηκε στα ερείπια μετά τον βομβαρδισμό. Στα σημαντικότερα κειμήλια που φυλάσσονται στο εσωτερικό του Ναού συγκαταλέγεται ο θαυματουργός “Εσταυρωμένος”, ένα ξυλόγλυπτο έργο τεράστιας καλλιτεχνικής αξίας της ύστερης γοτθικής περιόδου, ενώ στις κρύπτες του Ναού έχουν ενταφιαστεί σπουδαίες προσωπικότητες της Πολωνίας, μονάρχες, επίσκοποι, στρατιωτικοί και άνθρωποι των Γραμμάτων και των Τεχνών, μεταξύ των οποίων και ο Henryk Sienkiewicz, συγγραφέας του μυθιστορήματος “Quo Vadis?” και κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ. 

Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας

Στην είσοδο της παλιάς πόλης συναντάμε το Βασιλικό Κάστρο της Βαρσοβίας, ένα κομψό μεν αλλά αρκετά λιτό κτίσμα, που δεν θυμίζει σε τίποτα τα εντυπωσιακά ανάκτορα άλλων χωρών της Ευρώπης. Από τον 14ο αιώνα υπήρξε επίσημη κατοικία της πολωνικής μοναρχίας, στη διάρκεια της ιστορίας του λεηλατήθηκε επανειλημμένα από τα σουηδικά, γερμανικά και ρωσικά στρατεύματα ενώ εδώ συντάχθηκε το Σύνταγμα του 1791. Λειτούργησε ως διοικητικό κέντρο του Τσάρου και αργότερα ως έδρα του Πολωνού Προέδρου. Καταστράφηκε και αυτό από τους Ναζί, ανοικοδομήθηκε και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. 

Η Βιβλιοθήκη της Βαρσοβίας σε αρχαιοελληνικό στυλ

Στους δύο ορόφους του, που είναι ανοιχτοί στο κοινό, μπορεί κανείς να δει από κοντά τα μπαρόκ τεχνοτροπίας ιδιαίτερα διαμερίσματα του τελευταίου μονάρχη της Πολωνίας, Stanislaw August Poniatowski, καθώς επίσης το δωμάτιο που φιλοξενεί τους πίνακες του Bernardo Bellotto (γνωστού στη Γερμανία και την Πολωνία ως Canaletto λόγω της συγγένειάς του με τον διάσημο Ιταλό τοπιογράφο Giovanni Antonio Canaletto) με τα αστικά τοπία, στους οποίους στηρίχτηκαν οι αρμόδιοι φορείς για να αναπλάσουν την πόλη μετά τις καταστροφές που αυτή υπέστη στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Από το Κάστρο της Βαρσοβίας ξεκινά ο λεγόμενος “Βασιλικός Δρόμος”, μια μεγάλη οδός που όσο πλησιάζει προς την παλιά πόλη γίνεται πεζοδρομημένη και περιλαμβάνει σπουδαία κτήρια, μεγαλοπρεπείς Ναούς και ενδιαφέροντα café. 

Γοητευτικές γωνιές στην παλιά πόλη

2. Τα τείχη Barbican

Η Πύλη των Τειχών της παλιάς πόλης 

Τα στενάκια της παλιάς πόλης μας οδηγούν στις Πύλες του Barbican, του τείχους που χωρίζει την παλιά από τη νέα πόλη. Το Barbican οικοδομήθηκε το 1540 από τον Jan Baptist the Venetian, έναν Ιταλό αρχιτέκτονα της Αναγέννησης, που ανέλαβε να επανασχεδιάσει τα προγενέστερα τείχη του 14ου αιώνα που είχαν καταστραφεί. 

Άποψη των τειχών

Σήμερα έχει απομείνει μονάχα ένα ημικυκλικό προπύργιο από το πολύπλοκο δίκτυο της οχύρωσης της παλιάς πόλης. Πρόκειται, στην ουσία, για έναν προμαχώνα τριών επιπέδων, με 14 μ. πλάτος και 15 μ. ύψος. Στο κάτω μέρος των τειχών υπήρχε τάφρος και ο προμαχώνας ήταν εφοδιασμένος με πυρομαχικά. Χρησιμοποιήθηκε μονάχα μια φορά για την υπεράσπιση της πόλης, κατά τη διάρκεια της σουηδικής εισβολής του 1656. Κατά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, το Barbican καταστράφηκε όπως και το μεγαλύτερο μέρος των κτηρίων της περιοχής και ανακατασκευάστηκε το 1952-54 στο πλαίσιο της γενικότερης ανοικοδόμησης της παλιάς πόλης. Στην ανακατασκευή του χρησιμοποιήθηκαν τούβλα από ιστορικά κτήρια που είχαν κατεδαφιστεί στις πολωνικές πόλεις Nysa και Wrocław ενώ για τα σχέδια βασίστηκαν σε χαρακτικά του 17ου αιώνα. 

3. Η νέα πόλη

Στα δεξιά το σπίτι της Μαρί Κιουρί 

Ο μπαρόκ Ναός του Τιμίου Σταυρού

Η νέα πόλη μοιάζει να έχει δύο πρόσωπα. Από τη μια έχουμε την πόλη που απλώνεται γύρω από τα τείχη της παλιάς. Παραδόξως, είναι και αυτή αρκετά παλιά και γραφική μιας και χρονολογείται από τον 15ο αιώνα. Ξαναχτίστηκε και αυτή εκ θεμελίων μετά τον πόλεμο αλλά έχει λιγότερο μεσαιωνικό χαρακτήρα από την παλιά πόλη. Διαθέτει πλατείες, εστιατόρια, περιποιημένα σπίτια, όμορφες εκκλησίες όπως της Αγίας Άννας, των Καρμελιτών και τον μπαρόκ Ναό του Τιμίου Σταυρού που απεικονίζεται σε πίνακα του 1778 φιλοτεχνημένο από τον Ενετό ζωγράφο Bernardo Bellotto που έζησε και πέθανε στη Βαρσοβία, αλλά και ενδιαφέροντα μουσεία όπως αυτό της Μαρί Κιουρί, που βρίσκεται πολύ κοντά στο σπίτι της κορυφαίας επιστήμονα. 

Εκκλησίες της Βαρσοβίας

Από την άλλη, όσο απομακρυνόμαστε από το κέντρο, αρχίζουμε σιγά-σιγά να ανακαλύπτουμε τη σύγχρονη Βαρσοβία. Αυτή που χαρακτηρίζεται από φαρδιές λεωφόρους, μεγάλα πεζοδρόμια, πυκνή δόμηση και πελώριους ουρανοξύστες που μας θυμίζουν κάτι από Βερολίνο. Μοντέρνα πολυκαταστήματα, μπυραρίες, μπαράκια και όλα όσα διαθέτει μια σύγχρονη πόλη μπορείτε να τα βρείτε εδώ. Δεν μπορώ να πω ότι αυτό το κομμάτι της Βαρσοβίας μου άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις. Έτσι κι αλλιώς βέβαια, εγώ δεν αρέσκομαι και τόσο σε μεγαλουπόλεις και μοντέρνες μητροπόλεις... 

Κτήριο στη νέα πόλη

Ένα τελευταίο κομμάτι της νέας πόλης είναι η καλλιτεχνική συνοικία Praga, που -παρά το όνομά της- καμία σχέση δεν έχει με την πρωτεύουσα του τσέχικου κράτους. Μια γειτονιά παραμελημένη και περιθωριοποιήμενη για δεκαετίες λόγω φτώχειας αποτέλεσε πόλο έλξης για διαφόρων ειδών καλλιτέχνες και μποέμ τύπους που άρχισαν να συγκεντρώνονται εδώ αναζητώντας χαμηλά ενοίκια και χώρους κατάλληλους να γίνουν ατελιέ. Κάπως έτσι, τα παλιά εγκαταλελειμμένα βιομηχανικά κτήρια αναπαλαιώθηκαν και έδωσαν τη θέση τους σε πολυχώρους Τέχνης, γκαλερί, εστιατόρια και καφετέριες με μικρούς, προσεγμένους κήπους. Επειδή όμως η περιοχή τώρα αναβαθμίζεται, προσοχή στις μετακινήσεις σας, ειδικά κατά τις βραδινές ώρες. Κοντά στην Praga θα βρείτε και τον Ζωολογικό Κήπο της Βαρσοβίας. 

4. Το Κέντρο Επιστημών του Κοπέρνικου

Άγαλμα του Κοπέρνικου

Από ένα ταξίδι στην Πολωνία δεν θα μπορούσε να λείπει έστω και μία αναφορά στον σπουδαίο Πολωνό επιστήμονα Niccolò Copernico που με την ηλιοκεντρική θεωρία του ανέτρεψε για πάντα τον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε το σύμπαν. Ο πιο high tech πολυχώρος, αφιερωμένος στον Κοπέρνικο, στεγάζεται σε ένα τεράστιο κτήριο στο κέντρο της πόλης και φιλοξενεί Πλανητάριο, εκθέσεις για τη ρομποτική, την κίνηση, το φως και τη ναυπηγία, χώρους διεξαγωγής πειραμάτων και εργαστήρια Φυσικής, Χημείας και Βιολογίας που καμία σχέση δεν έχουν με το αποστειρωμένο περιβάλλον που όλοι έχουμε λίγο-πολύ στο μυαλό μας. Διαδραστικές δραστηριότητες και διάφορα events που οργανώνονται κατά καιρούς, μας φέρνουν πιο κοντά στον κόσμο της επιστήμης, μας εξάπτουν το ενδιαφέρον και την περιέργεια και μας βοηθούν να κατανοήσουμε σε βάθος τον τρόπο που λειτουργεί ο κόσμος μας.

5. Το Κοινοβούλιο, το Ανώτατο Δικαστήριο και το Μνημείο της Εξέγερσης

Το πολωνικό Κοινοβούλιο

Δύο ενδιαφέροντα διοικητικά κτήρια της πόλης που μπορεί να επισκεφθεί κανείς είναι το Κοινοβούλιο και το κτήριο των Δικαστηρίων. Το 1918 το κτήριο του Εκπαιδευτικού Ιδρύματος Maiden χρησιμοποιήθηκε για να στεγάσει τη Βουλή της Πολωνίας. Το 1925-28 επεκτάθηκε ενώ ακολούθησε μια δεύτερη ανακαίνιση το 1949-52 με το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου, σύμφωνη με το πνεύμα του σοσιαλιστικού ρεαλισμού και σε σχέδια του μοντερνιστή Πολωνού αρχιτέκτονα Bohdan Pniewski. Από το 1989, το εν λόγω οίκημα στεγάζει τόσο τη Βουλή όσο και τη Γερουσία της Πολωνίας. Βρίσκεται σε μια αρκετά όμορφη συνοικία διπλωματών και χαρακτηρίζεται από ενδιαφέρουσα, αν και όχι ιδιαιτέρως εντυπωσιακή, αρχιτεκτονική. Για όποιον ενδιαφέρεται, οργανώνονται ξεναγήσεις στο εσωτερικό που έχουν διάρκεια περίπου 30 λεπτών ενώ ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει και κάποιες από τις συνεδριάσεις του Κοινοβουλίου. Είναι χαρακτηριστική, άλλωστε, η έκφραση που απαντάται σε αρκετές ευρωπαϊκές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένων και όλων των σκανδιναβικών και έχει να κάνει με το περίφημο “Polish Parliament”. Πρόκειται για μια περιπαιχτική έκφραση που υπονοεί το χάος και την έλλειψη ουσιαστικού διαλόγου και έχει τις ρίζες της στον 17ο-18ο αιώνα, όταν κάθε ένα από τα μέλη του πολωνικού κοινοβουλίου διέθετε απόλυτο δικαίωμα αρνησικυρίας. Όπως ίσως μπορείτε να φανταστείτε, δεν ήταν λίγα τα μέλη που, στην προσπάθειά τους να σαμποτάρουν τις συζητήσεις και να δημιουργήσουν χάος, έφταναν στα όρια της κατάχρησης του δικαιώματός τους ασκώντας βέτο για το παραμικρό! Έξω από το κτήριο της Βουλής συγκεντρώνονται πολύ συχνά διαδηλωτές, είτε κατά ομάδες είτε κατά μόνας, όπως αυτός εδώ ο μοναχικός ηλικιωμένος διαδηλωτής...

Διαδηλωτές, όμως, συναντά κανείς και έξω από τα κτήρια του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βαρσοβίας, στην πλατεία Krasiński. 

Σκηνές διαδηλωτών έξω από τα Δικαστήρια

Έχουν στήσει σκηνές, στις οποίες κοιμούνται και κάνουν απεργία πείνας. Εκεί που φωτογραφίζω αμέριμνη αξιοθέατα, η σφοδρή πραγματικότητα της καθημερινότητας ξετυλίγεται τόσο αβίαστα και απρόσμενα που εισβάλλει -θέλοντας και μη- στο φακό μου και με κάνει να αισθάνομαι περισσότερο ρεπόρτερ παρά τουρίστας. Το κτήριο του Ανωτάτου Δικαστηρίου είναι αρκετά σύγχρονο, κατασκευάστηκε μόλις το 1999. Στο πλάι του βρίσκεται ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα και αμφιλεγόμενα μνημεία της πόλης: το Μνημείο της Εξέγερσης της Βαρσοβίας, αφιερωμένο στην εξέγερση του 1944. 

Το Μνημείο της Εξέγερσης έξω από το κτήριο των Δικαστηρίων

Η λεγόμενη “Εξέγερση της Βαρσοβίας” ξέσπασε την 1η Αυγούστου 1944 και διήρκεσε μέχρι τις 2 Οκτωβρίου 1944, αποτελώντας ένα από τα πιο καταστροφικά γεγονότα στην ιστορία της Βαρσοβίας, μιας και είχε ως αποτέλεσμα την ισοπέδωση σχεδόν του 90% των κτηρίων της πόλης από τους Γερμανούς. Λέγεται ότι κατά τη διάρκεια της εξέγερσης, ο Στάλιν σκόπιμα κρατούσε τα στρατεύματά του μακριά από τη Βαρσοβία και αρνήθηκε όχι μόνο κάθε βοήθεια στους αντάρτες αλλά ακόμα και την προσγείωση για ανεφοδιασμό των αεροσκαφών των δυτικών συμμάχων στα εδάφη της Σοβιετικής Ένωσης, αφήνοντας ουσιαστικά τους Πολωνούς αποκομμένους και έρμαιο στα χέρια των Γερμανών και της καταστροφικής τους μανίας. 

Λεπτομέρεια του μνημείου: Οι εξεγερμένοι στους υπονόμους

Με την κατάπνιξη της εξέγερσης μετά από 63 ημέρες, οι Γερμανοί επιδόθηκαν επί 3 ολόκληρους μήνες σε λεηλασία της πόλης. Σε όλο αυτό το διάστημα, οι Σοβιετικοί απλώς παρακολουθούσαν δίχως να προχωρούν σε καμία παρέμβαση και μπήκαν στην εγκαταλελειμμένη και ρημαγμένη πόλη μόλις τον Ιανουάριο του 1945, αφού πρώτα είχε αποχωρίσει και ο τελευταίος Γερμανός. Το χάλκινο Μνημείο, ύψους 10 μέτρων, κατασκευάστηκε πολύ αργότερα από τον γλύπτη Wincenty Kućma και τον αρχιτέκτονα Jacek Budyn και τα αποκαλυπτήρια έγιναν το 1989, με αφορμή την επέτειο της συμπλήρωσης 45 χρόνων από την εξέγερση. Απεικονίζει τους αντάρτες να ξεχύνονται από τα ερείπια ενός εγκαταλελειμμένου κτηρίου ενώ σε ένα σημείο της σύνθεσης φαίνονται να κατεβαίνουν σε ένα φρεάτιο, γεγονός που αποτελεί αναφορά στη χρήση του αποχετευτικού συστήματος της Βαρσοβίας από τους εξεγερμένους ώστε να μετακινούνται στην πόλη χωρίς να γίνονται αντιληπτοί από τον εχθρό. Το Μνημείο αυτό φαίνεται να είναι μέρος μιας ευρύτερης καλλιτεχνικής “τριλογίας” που συμπληρώνεται με το Μνημείο των Υπερασπιστών του Πολωνικού Ταχυδρομείου στο Gdansk και με το Μνημείο Πεσόντων της Czestochowa.

6. Το Παλάτι των Τεχνών και των Επιστημών του Στάλιν

Χαρακτηριστική εικόνα της Βαρσοβίας σήμερα: Από τη μια τα κατάλοιπα της σοβιετικής εποχής, όπως το Παλάτι των Τεχνών και των Επιστημών και από την άλλη τα σύμβολα του σύγχρονου καπιταλισμού, όπως το Hard Rock Cafe   

Ένα ακόμα αμφιλεγόμενο αξιοθέατο της Βαρσοβίας είναι το λεγόμενο “Παλάτι των Τεχνών και των Επιστημών”. Χτίστηκε το 1955, σε σοβιετικό στύλ με την προσθήκη art nouveau στοιχείων και αποτέλεσε δώρο του “πατερούλη” Στάλιν προς τον πολωνικό λαό. Οι ντόπιοι αρχικά δεν φαίνεται να το εκτίμησαν δεόντως, μιας και τους θύμιζε την περίοδο της σοβιετικής κυριαρχίας. Να αναφέρουμε σε αυτό το σημείο ότι οι Πολωνοί δεν τρέφουν ιδιαίτερη αγάπη ούτε στους Γερμανούς αλλά ούτε και στους Ρώσους. Η Πολωνία είναι μια επίπεδη χώρα, χωρίς ψηλά βουνά και δύσβατα σημεία, με αποτέλεσμα να είναι πανεύκολο για τους... γείτονές της να εισβάλλουν ανενόχλητοι στα εδάφη της όποτε το επιθυμούσαν. Δεν ήταν λίγες μάλιστα οι φορές που, στη διάρκεια της Ιστορίας, ο πολωνικός λαός κλήθηκε να αντιμετωπίσει πότε την εισβολή των Γερμανών, πότε των Ρώσων και πότε και των δύο ταυτόχρονα. Είναι επόμενο, λοιπόν, να είναι ακόμα ιδιαίτερα ευαισθητοποιημένοι απέναντι σε σύμβολα του ζοφερού παρελθόντος τους, όπως αυτό εδώ το κτήριο που τους θυμίζει τα δεινά που έχουν περάσει. Αφαίρεσαν, λοιπόν, από πάνω του το όνομα του Στάλιν και μαζί με αυτό και οτιδήποτε άλλο παρέπεμπε στους Σοβιετικούς και μετέτρεψαν το μεγαλύτερο μέρος του σε Μουσείο. Σήμερα, αυτό το μεγαθήριο αποτελεί το ψηλότερο κτήριο στην Πολωνία ενώ συγκαταλέγεται ανάμεσα στα οκτώ ψηλότερα όλης της Ευρώπης. Στο εσωτερικό του φιλοξενεί το Μουσείο Εξέλιξης και Τεχνολογίας, τέσσερα θέατρα, οχτώ κινηματογραφικές αίθουσες, χώρους που ανήκουν στο Πανεπιστήμιο αλλά και μια πλατφόρμα στη βεράντα του 30ου ορόφου που προσφέρει απίστευτη θέα στην πόλη.

7. Το Πάρκο Lazienki και το Παλάτι των Υδάτων

Πάρκο Lazienki

Μακράν ένα από τα ομορφότερα σημεία της Βαρσοβίας είναι το Πάρκο Lazienki, ένα πελώριο πάρκο που σχεδιάστηκε τον 18ο αιώνα κατά παραγγελία του τελευταίου μονάρχη της Πολωνίας, Stanislaw August Poniatowski. Στη βόλτα μας, μας συντροφεύουν παιχνιδιάρικα σκιουράκια που κυκλοφορούν αμέριμνα μέσα στα άλση, κύκνοι και πάπιες που πλατσουρίζουν στις λίμνες αλλά και πανέμορφα παγώνια που μας επιδεικνύουν με περηφάνια τα πολύχρωμα φτερά τους. 

Άγαλμα του Σοπέν  

Τα καλοκαιρινά κυριακάτικα απογεύματα, πλάι στο άγαλμα του Σοπέν με φόντο μια ιτιά κλαίουσα, διοργανώνονται κονσέρτα πιάνου με έργα του σπουδαίου αυτού Πολωνού συνθέτη ενώ σε διάφορα σημεία θα βρείτε τα πρωτότυπα μουσικά παγκάκια που και αυτά με τη σειρά τους παίζουν μερικά από τα πιο διάσημα έργα του. 

Άγαλμα του Ποσειδώνα, Ανάκτορο Lazienki

Το "Παλάτι των Υδάτων"

Το πιο εκπληκτικό, ωστόσο, σημείο του πάρκου είναι το Ανάκτορο Lazienki, ένα νεοκλασικό παλάτι του 17ου αιώνα, γεμάτο με πολύτιμες συλλογές έργων Τέχνης, πολυτελή δωμάτια και κήπους με πορτοκαλιές. Λειτουργούσε ως θερινό ανάκτορο της βασιλικής οικογενείας ενώ είναι γνωστό και ως “Παλάτι των Υδάτων”, γιατί είναι κυριολεκτικά χτισμένο πάνω από το νερό και καθρεφτίζεται νωχελικά πάνω στην υδάτινη επιφάνεια της λίμνης... 

"Παλάτι των Υδάτων"

Πάρκο Lazienki

Άγαλμα του Jan III Sobieski, βασιλιά της Πολωνίας, που έλαβε μέρος ως στρατάρχης στη δεύτερη πολιορκία της Βιέννης νικώντας τους Οθωμανούς

8. Τα Ανάκτορα Wilanow και Belwederski

Belwederski Palace

Η βασιλική ιστορία της Βαρσοβίας δεν έχει τελειωμό! Το Ανάκτορο του Wilanow, είναι ένα ακόμα ανακαινισμένο παλάτι του 17ου αιώνα, μπαρόκ τεχνοτροπίας. Χτίστηκε κατά τα πρότυπα των Βερσαλλιών, διαθέτει υπέροχους κήπους και σήμερα λειτουργεί ως μουσείο. Στη λεγόμενη “Γκαλερί των Πορτρέτων” φιλοξενείται μια συλλογή με πίνακες του 16ου-19ου αιώνα καθώς και τα περίφημα “πορτρέτα του φερέτρου”, εικόνες από κασσίτερο ή χαλκό που θυμίζουν τα πορτρέτα Φαγιούμ. Ένα από τα ελάχιστα κτήρια στην πόλη που δεν καταστράφηκε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο είναι το νεοκλασικό Παλάτι του Belweder που βρίσκεται ακριβώς απέναντι από το Πάρκο Lazienki. Είναι αυτό που χάρισε το όνομά του στην πασίγνωστη βότκα Belvedere και απεικονίζεται πάνω στο μπουκάλι της. Αποτέλεσε κατοικία του Μεγάλου Δούκα Κωνσταντίνου της Ρωσίας αλλά και όλων των μετέπειτα Πολωνών Προέδρων, μέχρι το 1994 που αποφασίστηκε ότι ήταν πολύ μικρό για το σκοπό αυτό. Σήμερα, χρησιμοποιείται από την κυβέρνηση για τελετουργικούς σκοπούς ενώ αποτελεί τον επίσημο τόπο διαμονής των αρχηγών κρατών που επισκέπτονται τη χώρα. Ένα μικρό μέρος του λειτουργεί ως μουσείο.

9. Τα μουσεία του Β' Παγκοσμίου Πολέμου

Μνημείο αφιερωμένο στο Ολοκαύτωμα

Έχω αναφέρει και στο παρελθόν ότι μία από τις σπουδαιότερες και μελανότερες σελίδες της Ιστορίας της Πολωνίας έχει να κάνει με τα γεγονότα του Ολοκαυτώματος και αρκετά από τα αξιοθέατα αυτής της χώρας στρέφονται γύρω από αυτό. Κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου λειτουργούσε στη Βαρσοβία ένα από τα γνωστότερα γκέτο που είχαν δημιουργήσει οι Ναζί για τους Εβραίους. Μάλιστα πάνω από 300.000 άνθρωποι από το γκέτο της Βαρσοβίας στάλθηκαν στα ναζιστικά στρατόπεδα εξόντωσης. Τα μόνα σημεία στην πόλη που έχουν απομείνει να θυμίζουν την ύπαρξη του γκέτο είναι ένα μικρό τμήμα του τείχους στις οδούς Siena 55 και Zlota 62 καθώς και η Ulica Prozna, η μοναδική οδός στην οποία διατηρούνται ακόμα μερικά από τα -εγκαταλελειμμένα πια- τούβλινα σπίτια του γκέτο που φέρουν σημάδια από σφαίρες στους τοίχους τους αλλά και τεράστιες φωτογραφίες των θυμάτων στα κλειστά τους παράθυρα. Το λεγόμενο “Μονοπάτι της Μνήμης” οδηγεί τον επισκέπτη στο Μνημείο των Ηρώων του Γκέτο όπου πάνω σε γρανιτένιους μεγάλιθους αναγράφονται τα ονόματα των 450.000 θυμάτων του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Όποιος ενδιαφέρεται να εμβαθύνει λίγο περισσότερο σε αυτή την ιστορία, μπορεί να επισκεφθεί το Εβραϊκό Μουσείο που αφηγείται τις περιπέτειες της εβραϊκής κοινότητας της Βαρσοβίας μέχρι το Ολοκαύτωμα αλλά και το Μουσείο της Εξέγερσης που καταγράφει τα γεγονότα της αντίστασης των κατοίκων της πόλης απέναντι στη γερμανική Κατοχή και των αγώνων τους για την ανεξαρτησία της χώρας. Το μουσείο στεγάζεται σε έναν παλιό σταθμό του τραμ και πέρα από τα εκθέματα που φιλοξενεί, γίνονται και προβολές των αυθεντικών ντοκιμαντέρ που κινηματογραφούσαν κατά τη διάρκεια της ναζιστικής Κατοχής οι Πολωνοί δημοσιογράφοι. Τέλος, στο κτήριο της οδού Szucha 25, που σήμερα στεγάζει το Υπουργείο Παιδείας, εδραζόταν κάποτε το Αρχηγείο της Γκεστάπο. Μερικές από τις αίθουσές του λειτουργούν ως μουσείο και έχουν παραμείνει άθικτες από την εποχή μεταξύ 1939 και 1945 που γίνονταν εδώ οι ανακρίσεις και τα βασανιστήρια της Γκεστάπο. 

10. Το Μουσείο Σοπέν και οι Γκαλερί Τέχνης

Μουσικό παγκάκι που παίζει έργα του Σοπέν, Lazienki Park 

Το Fryderyka Chopina Muzeum στεγάζεται στο ιστορικό κτήριο Ostrogski Palace και μέσα από διαδραστικές παρουσιάσεις και ρεσιτάλ πιάνου, μας φέρνει σε επαφή με το έργο του σπουδαίου Πολωνού συνθέτη Chopin. Οι λάτρεις της ζωγραφικής, από την άλλη, δεν πρέπει να παραλείψουν να προγραμματίσουν μια επίσκεψη στο Κάστρο Ujazdowski -που αποτελεί ακριβές αντίγραφο του αρχικού κάστρου το οποίο καταστράφηκε στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο- για να θαυμάσουν τη μεγαλύτερη συλλογή έργων σύγχρονης Τέχνης της χώρας. Επίσης, ένας από τους σημαντικότερους χώρους σύγχρονης Τέχνης είναι η Γκαλερί Zacheta. Ιδρύθηκε στις αρχές του προηγούμενου αιώνα και στεγάζεται σε ένα από τα ελάχιστα κτήρια που δεν υπέστησαν ζημιές στον πόλεμο. Σε κοντινή απόσταση βρίσκεται το Πάρκο Saxon που φιλοξενεί τον Τάφο του Άγνωστου Στρατιώτη με την εστία της άσβεστης φλόγας. 

Ο βωμός με την άσβεστη φλόγα στο Saxon Park

Διαμονή

Ένα από τα πιο εντυπωσιακά ξενοδοχεία που έχω διαμείνει ποτέ είναι το πεντάστερο “Hotel Radisson Blu Sobieski” της Βαρσοβίας. Ικανοποιητικά, ευρύχωρα δωμάτια, εκπληκτικά μπάνια υψηλής και μοντέρνας αισθητικής, πολύ εξυπηρετικό προσωπικό και ο πλουσιότερος μπουφές πρωινού που έχω πετύχει ποτέ σε ξενοδοχείο. Τεράστια τραπέζια, γεμάτα με όλα τα καλούδια που μπορεί να βάλει ο νους του ανθρώπου! Απίστευτη ποικιλία σε τυριά, αλλαντικά, γλυκά, χυμούς και smoothies αλλά και ειδικό πρωινό για vegetarians. Επιλέξτε καλύτερα τα δωμάτια της πρόσοψης που διαθέτουν μπαλκόνι με θέα στην πόλη και όχι αυτά που βλέπουν τον μικρό κήπο στον ακάλυπτο. Στα συν θα προσθέσω επίσης την άμεση ανταπόκριση της ρεσεψιόν και του προσωπικού στο αίτημά μας και την εξίσου άμεση επίλυση του προβλήματος. Συγκεκριμένα, μπαίνοντας στο δωμάτιο διαπιστώσαμε ότι μια βίδα από το κρεβάτι είχε λασκάρει με αποτέλεσμα αυτό να κουνιέται απίστευτα. Καλέσαμε στη ρεσεψιόν (εννοείται ευγενικά, γιατί τέτοια περιστατικά είναι ανθρώπινο να συμβούν) και μέσα σε λιγότερο από πέντε λεπτά είχε καταφτάσει ο τεχνικός για να το φτιάξει, ο οποίος ήταν ευγενέστατος και μάλιστα μας ζήτησε και συγνώμη για το συμβάν, παρόλο που ήταν κάτι εντελώς μηδαμινό.

Κουζίνα - Διασκέδαση

Διάλειμμα για εσπρεσάκι στο "Bazyliszek" στην παλιά πόλη

Κάπου εδώ οφείλω να ομολογήσω ότι οι μόνες λέξεις που κατάφερα να συγκρατήσω από την πολωνική γλώσσα είναι “dzien dobry”, “sol morska” και “pieprz”, κάτι που βεβαίως θα μου φαινόταν απίστευτα χρήσιμο αν ήθελα να μπω σε ένα εστιατόριο, να τους καλημερίσω και να ζητήσω να μου δώσουν... θαλασσινό αλάτι και πιπέρι! Από την άλλη, όπως έχω αναφέρει και σε άλλα άρθρα μου, η πολωνική κουζίνα υπήρξε μια ευχάριστη έκπληξη για μένα και σίγουρα είχε πολύ περισσότερα να μου προσφέρει από απλό αλάτι και πιπέρι! Bigos (πιάτο με τρία είδη κρεατικών), zurek (είδος σούπας), pierogi (είδος ζυμαρικών) και zapiekanki (το πολωνέζικο “βρώμικο”) αποτελούν τα απόλυτα must που επιβάλλεται να δοκιμάσει ένας επισκέπτης. Και, ναι, οι γνώσεις μου περί της πολωνικής περιορίζονται τελικά μόνο σε ονομασίες φαγητών! 

Ιταλικό εστιατόριο στην παλιά πόλη 

Επειδή το ταξίδι μου αφορούσε κυρίως την Κρακοβία και η παραμονή μου στη Βαρσοβία ήταν μικρής διάρκειας, δυστυχώς δεν έχω να προτείνω πολλά εστιατόρια που να είναι δοκιμασμένα και καλά. Μπορώ να πω μόνο ότι έκανα μια στάση στο “Restauracja Pausa”, περίπου στα μισά της Εθνικής Οδού που συνδέει την Czestochowa με τη Βαρσοβία, καθ' οδόν προς την πρωτεύουσα και ότι έμεινα αρκετά ευχαριστημένη από το γεύμα μου. Δοκιμάστε ανεπιφύλακτα pierogi, τα μεγάλα γεμιστά ζυμαρικά με διάφορα είδη γέμισης (τυρί, κιμά, σπανάκι κτλ). Στην καρδιά της παλιάς πόλης της Βαρσοβίας, επισκεφθείτε οπωσδήποτε το “Bazyliszek”, ένα από τα πιο γνωστά μαγαζιά της κεντρικής πλατείας (αυτής με το άγαλμα της γοργόνας). Το μισό μαγαζί λειτουργεί ως εστιατόριο και το άλλο μισό ως καφετέρια που σερβίρει καλούς καφέδες, ζεστή σοκολάτα και νόστιμα γλυκά ενώ διαθέτει ατμοσφαιρική διακόσμηση που θυμίζει έντονα κάτι από βιεννέζικο café. Για την ιστορία, να πούμε ότι ο “bazyliszek” ήταν μια βασιλική σαύρα, που έφερε πάνω της ένα λευκό σημάδι σαν στέμμα και ζούσε στο υπόγειο ενός ερειπωμένου κτηρίου της οδού Krzywe Koło, κοντά στην πλατεία της αγοράς. Ο “βασιλίσκος”, σύμφωνα με το θρύλο, ήταν τόσο τρομαχτικό τέρας ώστε όσοι τον κοίταζαν στα μάτια, πέθαιναν αμέσως!

Αγορές 

Zlote Tarasy shopping center

Από το ταξίδι σας στη Βαρσοβία, μην παραλείψετε να προμηθευτείτε την αυθεντική βότκα Belvedere και να επισκεφθείτε το εντυπωσιακό, φουτουριστικό εμπορικό κέντρο Zlote Tarasy, απέναντι ακριβώς από το Παλάτι των Επιστημών και των Τεχνών.