Τιραμισού: Το «ξεσηκωτικό» γλυκό με την πιο αμφιλεγόμενη ιστορία!

Το tiramisu είναι ένα από τα διασημότερα ιταλικά γλυκά. Η ονομασία του σημαίνει «τράβα με ψηλά», «σήκωσέ με» (δηλαδή tirami su, εκ του tirare= τραβώ) και αποτελεί σαφή αναφορά στις διεγερτικές ιδιότητες της καφεΐνης και στην υψηλή περιεκτικότητα του τιραμισού σε καφέ espresso συνδυασμένου με σοκολάτα. Η ιστορία του γλυκού είναι, θα έλεγα, εξαιρετικά αμφιλεγόμενη και αυτό γιατί κυκλοφορούν διάφορες εκδοχές σχετικά με την προέλευσή του!

Ο Αρχιδούκας Cosimo III των Μεδίκων…

Ο Cosimo III των Μεδίκων

Η παλαιότερη εκδοχή τοποθετεί την αρχική συνταγή στον 17ο αιώνα και στην περιοχή της Siena. Ο Αρχιδούκας της Τοσκάνης, Cosimo III των Μεδίκων, αποφασίζει να επισκεφθεί την πόλη και οι Σιενέζοι ζαχαροπλάστες για να τον ευχαριστήσουν σκαρφίζονται ένα γλυκό που να αρμόζει σε κάποιον ευγενή. Το γλυκό θα έπρεπε να είναι εντυπωσιακό και γευστικό αλλά ταυτόχρονα να περιέχει απλά υλικά. Η αρχική ονομασία του γλυκού ήταν «zuppa del Duca» (σούπα του Δούκα) αλλά επειδή στη συνέχεια, σύμφωνα με το μύθο, έγινε αγαπημένο γλυκό των αυλικών, που το θεωρούσαν μάλιστα αφροδισιακό και το κατανάλωναν πριν από τις ερωτικές συνευρέσεις τους, πήρε τελικά την ονομασία «tiramisu».  

Ο Conte Cavour…

Ο Conte di Cavour

Μια δεύτερη εκδοχή θέλει το γλυκό να δημιουργείται πρώτη φορά στο Torino του 19ου αιώνα και προς τιμήν του Camillo Benso, Conte di Cavour προκειμένου να του χαρίζει ενέργεια στο δύσκολο έργο του, που στόχο είχε την ενοποίηση της Ιταλίας.

Η ρομαντική εκδοχή…

Οι ρομαντικοί γευσιγνώστες μάς οδηγούν στη Βόρεια Ιταλία κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου και μας λένε ότι οι γυναίκες ξεκίνησαν να φτιάχνουν το τιραμισού για τους άντρες τους που πήγαιναν στον πόλεμο επειδή η γλυκόπικρη γεύση του είναι σαν τον έρωτα και έτσι, τρώγοντάς το, δεν θα τις ξεχνούσαν ποτέ… 

Η «πικάντικη» εκδοχή…

Υπάρχει ωστόσο και μια πιο… πιπεράτη εκδοχή που συνδυάζει το τολμηρό όνομα του γλυκού με την διεγερτική του ιδιότητα και θέλει το τιραμισού να δημιουργείται σε κάποιον οίκο ανοχής της δεκαετίας του ’50, προκειμένου να προσφέρει χαρά, ζωντάνια, ευεξία, δύναμη και προπαντός ενέργεια στους εξαντλημένους πελάτες και τις εκδιδόμενες γυναίκες.

Η δεκαετία του ’60…

Το tiramisu ταυτίστηκε επίσης με το γλυκό που συνήθιζαν στη δεκαετία του ’60 να δίνουν στον γαμπρό ως δώρο οι εργένηδες φίλοι του πριν από το γάμο λόγω των αφροδισιακών ιδιοτήτων του. Κατά την ίδια όμως δεκαετία, μια άλλη εκδοχή μάς ταξιδεύει στην ευρύτερη περιοχή του Veneto και συγκεκριμένα στο Treviso. Το Treviso μάλιστα θεωρείται ως η επικρατέστερη πατρίδα του tiramisu. Ποιος είναι όμως ο αρχικός δημιουργός του;

Η επικρατέστερη εκδοχή του Treviso…

Γύρω στο 1960, το εστιατόριο «El Toula» στο Treviso εντάσσει στο μενού του ένα νέο γλυκό. Η συνταγή σύντομα εξαπλώνεται σε ολόκληρη την Ιταλία και γίνεται εξαιρετικά δημοφιλής. Πρόκειται όμως για το πασίγνωστο σε όλους μας tiramisu; Κάποιες πηγές θεωρούν την αρχική συνταγή ως επινόηση μιας ταλαντούχας μαθητευόμενης ζαχαροπλάστη, της Francesca Valori, το πατρικό όνομα της οποίας ήταν… Tiramisu! Παρά τις παραφιλολογίες περί της αληθινής ιστορίας γύρω από το αγαπημένο αυτό γλυκό, η επίσημη θέση του Κυβερνήτη της Περιφέρειας του Veneto δίνει τα πρωτεία στην Alba Di Pillo Campeol, ιδιοκτήτρια του εστιατορίου «Le Beccherie» στο Treviso. Θεωρείται μάλιστα ότι η Campeol δημιούργησε αυτό το γλυκό ως πηγή ενέργειας για την ίδια μετά τη γέννηση του πρώτου της παιδιού. Όποια κι αν είναι η αλήθεια, το τιραμισού αμέσως έγινε δημοφιλές και αγαπητό στον κόσμο. Η παραδοσιακή συνταγή στηρίζεται στον επιτυχημένο συνδυασμό κάποιων ανόμοιων μεταξύ τους συστατικών, όπως είναι η σοκολάτα, ο δυνατός καφές espresso, η κρέμα zabaglione (ή mascarpone), τα αυγά και τα μπισκότα savoyard βουτηγμένα σε κρασί Marsala. Ας δοκιμάσουμε να το ετοιμάσουμε μαζί…

Υλικά

36 μπισκότα σαβαγιάρ έτοιμα

500 γρ. τυρί κρέμα μασκαρπόνε

150 γρ. ζάχαρη άχνη

4 αυγά (χώρια οι κρόκοι από τα ασπράδια)

150 γρ. κρέμα γάλακτος

1 φλ. του καφέ δυνατό εσπρέσσο

70 γρ. κρασί μαρσάλα

¼ κ.γ. αλάτι

κακάο

Εκτέλεση

1. Ετοιμάζουμε τον espresso, τον ρίχνουμε σε ένα σκεύος και τον ανακατεύουμε με το κρασί marsala. Αφήνουμε το δοχείο στην άκρη για να πέσει η θερμοκρασία και ξεκινάμε να ετοιμάζουμε την κρέμα.

2. Χτυπάμε καλά σε ένα μπολ τους κρόκους με τη ζάχαρη άχνη μέχρι να γίνει ένα παχύρρευστο μείγμα και κατόπιν προσθέτουμε το τυρί mascarpone και συνεχίζουμε το χτύπημα.

3. Χτυπάμε χώρια τα ασπράδια μέχρι να γίνουν μαρέγκα και στη συνέχεια ενσωματώνουμε σιγά-σιγά τη μαρέγκα στο αρχικό μας μείγμα.

4. Προσθέτουμε το αλάτι, την κρέμα γάλακτος και δύο κουταλιές από το μείγμα καφέ-κρασιού marsala και συνεχίζουμε να χτυπάμε μέχρι η κρέμα να αποκτήσει μια υφή σχεδόν ρευστή.

5. Βουτάμε ένα-ένα τα σαβαγιάρ στο μείγμα καφέ-κρασιού για μερικά δευτερόλεπτα. Προσέχουμε να μην μουλιάσουν γιατί θα σπάσουν μόλις επιχειρήσουμε να τα μετακινήσουμε. Τα τοποθετούμε το ένα δίπλα στο άλλο σε ένα επίπεδο ταψί ή πυρέξ και έπειτα, αν χρειάζεται, τα μουλιάζουμε λίγο ακόμα με το μείγμα χρησιμοποιώντας ένα κουτάλι.

6. Πάνω από την πρώτη στρώση με τα σαβαγιάρ ρίχνουμε τη μισή κρέμα, την απλώνουμε ομοιόμορφα και κατόπιν τοποθετούμε μια δεύτερη στρώση από σαβαγιάρ.

7. Με τον ίδιο τρόπο καλύπτουμε με την υπόλοιπη κρέμα τα σαβαγιάρ. 

8. Πασπαλίζουμε την επιφάνεια με κακάο, κλείνουμε το ταψί με μια μεμβράνη και αφήνουμε το γλυκό στο ψυγείο για περίπου 8 ώρες ώστε να κρυώσει καλά.

Extra tips

1. Μεγάλη προσοχή με την ποσότητα του μείγματος καφέ-κρασιού στο οποίο βουτάμε τα σαβαγιάρ. Αν το παρακάνουμε, το τιραμισού θα βγει πολύ σοροπιασμένο.

2. Το τιραμισού ανήκει στα γλυκά semifreddo, σερβίρεται δηλαδή κρύο αλλά όχι παγωμένο.

3. Καλό είναι να καταναλωθεί όσο το δυνατόν πιο άμεσα, δηλαδή μέσα σε περίπου 2 μέρες.

4. Αντί για κρασί marsala, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε Porto ή κάποιο άλλο γλυκό κρασί. Εναλλακτικά μπορούμε να αντικαταστήσουμε το κρασί με κονιάκ ή λικέρ amaretto.