Φλωρεντία: Το Αναγεννησιακό διαμάντι της Ιταλίας!

Είναι ρομαντική, είναι πανέμορφη, είναι ασυναγώνιστη από κάθε άποψη. Είναι μια από τις πιο παραμυθένιες πόλεις παγκοσμίως, είναι κοιτίδα του ιταλικού πολιτισμού και η πιο ισχυρή ίσως ιταλική πόλη ανά τους αιώνες. Η Φλωρεντία γέννησε τους σημαντικότερους Ιταλούς λογοτέχνες και καλλιτέχνες και εδώ ξεκίνησε και βρήκε πρόσφορο πεδίο έκφρασης ολόκληρη η ιδεολογία του Ανθρωπισμού και της Αναγέννησης. Αποτελεί πρωτεύουσα της Περιφέρειας της Τοσκάνης και της ομώνυμης επαρχίας ενώ από το 1865 μέχρι και το 1870 διετέλεσε Πρωτεύουσα του Βασιλείου της Ιταλίας. Διασχίζεται από τον Άρνο ποταμό και το ιστορικό της κέντρο συγκαταλέγεται στα Μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO. 

Στη Φλωρεντία οι έννοιες του "πολιτισμού" και της "Τέχνης" μοιάζουν να ανασαίνουν σε κάθε της γωνιά. Από τα αναγεννησιακά της κτήρια και τα διάσπαρτα παντού αγάλματα μέχρι τους σύγχρονους street artists, τους εξαίρετους ζωγράφους που ετοιμάζουν επιτόπου εφήμερα τρισδιάστατα έργα με κιμωλία στο δρόμο ή τους καλλιτέχνες που φτιάχνουν προσωπογραφίες και καρικατούρες τουριστών σε δέκα λεπτά... Την πρωτογνώρισα μια μέρα, ανήμερα Χριστούγεννα, με τα μαγαζιά της όλα κλειστά και τους δρόμους της σχεδόν έρημους. Με τα αναγεννησιακά της κτήρια να λαμποκοπούν και να αστράφτουν κάτω από τη χειμωνιάτικη λιακάδα και τις τοιχογραφίες στις προσόψεις των σπιτιών να αντανακλούν τις ανταύγειες του φωτός. Και έτσι την κράτησα στη μνήμη μου… Γεμάτη φως και χρώματα! Κι ας έμελλε να την επισκεφθώ ξανά αργότερα μέσα στο φούντωμα της τουριστικής της περιόδου… Κι ας ανακατεύτηκα κι εγώ μέσα στο πολύβουο πλήθος που συνωστιζόταν στα γραφικά στενά της… Για μένα παρέμεινε για πάντα η αυθεντική, έρημη κι αστραφτερή, αρχόντισσα εκείνων των Χριστουγέννων, αυτή που γνώρισα όταν τα πλήθη απουσίαζαν λες και την είχαν απαρνηθεί. Αυτή που λες και μόνο σε μένα θέλησε να αποκαλύψει τότε τα πιο βαθιά μυστικά της. Αλλά ας μην μακρηγορώ άλλο πια με τους προλόγους… Ας πάμε να τη γνωρίσουμε μαζί λίγο καλύτερα… 

Λίγα λόγια για την Ιστορία…      

Η Φλωρεντία (Firenze στα ιταλικά) ιδρύθηκε γύρω στο 200 π.Χ. και ξεκίνησε να αναπτύσσεται ταχέως κατά την εποχή του Ιουλίου Καίσαρα. Αυτός μάλιστα ήταν που παραχώρησε τα πιο εύφορα εδάφη στις όχθες του Άρνου στους βετεράνους στρατιωτικούς του για να διαμείνουν εκεί. Η άριστη γεωγραφική της θέση -ακριβώς πάνω στο δρόμο που ένωνε τη Ρώμη με το Βορρά της Ιταλίας- ευθύνεται σε μεγάλο βαθμό για την ανάπτυξη που δεν άργησε να γνωρίσει η πόλη. Ήδη κατά το Μεσαίωνα αποτελούσε ένα από τα σημαντικότερα εμπορικά κέντρα της Ιταλικής χερσονήσου παρόλο που συχνά στην ιστορία της αντιμετώπισε έντονες πολιτικές και κοινωνικές αναταραχές, πολέμους, επιδημίες και κρίσεις που έθεσαν σε κίνδυνο το γόητρο και τη δύναμή της. Μια τέτοια κρίση ήταν και ο πολιτικός ανταγωνισμός που ξέσπασε κατά τον 13^ο-14^ο αιώνα μεταξύ των φιλομοναρχικών «Γιβελίνων» που διάκειντο φιλικά προς τον Γερμανό Αυτοκράτορα και των «Γουέλφων», φίλα προσκείμενων στην παπική εξουσία. Ένας ανταγωνισμός που συχνά πήρε διαστάσεις εμφυλίου και είχε ως αποτέλεσμα να οδηγήσει στην εξορία σπουδαίες προσωπικότητες όπως ο μεγάλος Dante Alighieri. Διοικητικά η Φλωρεντία αποτελούσε τότε μία πόλη-κράτος με κοινοτικό καθεστώς και έντονη την παρουσία διάφορων επαγγελματικών συντεχνιών που έλυναν και έδεναν στην πολιτική σκηνή της. Ωστόσο οι απλοί εργάτες και ορισμένες άλλες επαγγελματικές κατηγορίες απαγορευόταν να ιδρύσουν δική τους συντεχνία και να λάβουν πολιτικά αξιώματα. Ο αποκλεισμός αυτός των κατώτερων κοινωνικών στρωμάτων αλλά και οι διαμάχες μεταξύ των αντίπαλων φατριών, η έλλειψη τροφίμων και η διαρκώς διογκούμενη δυσαρέσκεια στις τάξεις των φτωχών οδήγησε το 1378 στην εξέγερση των Τσόμπι (εργατών εριουργίας). Όσον αφορά την εξωτερική της πολιτική, η Φλωρεντία υπήρξε μία από τις πιο ισχυρές στρατιωτικές δυνάμεις της τότε εποχής. Βρισκόταν διαρκώς σε ανταγωνισμό με τις γειτονικές πόλεις-κράτη και τις περισσότερες φορές κατάφερνε να βγαίνει εκείνη κερδισμένη αποκτώντας τον έλεγχο της ευρύτερης περιοχής της Τοσκάνης. Κατάφερε να νικήσει τη Σιένα ανακόπτοντας τη δική της πορεία προς την Αναγέννηση (λόγος για τον οποίο η Σιένα παρέμεινε κατά βάση μεσαιωνική πόλη, διαθέτοντας σήμερα ελάχιστα αναγεννησιακά κτήρια) αλλά και την Πίζα, εξασφαλίζοντας έτσι ένα μόνιμο λιμάνι που εξυπηρετούσε τις εμπορικές της δραστηριότητες. 

"Ο Περσέας με το κεφάλι της Μέδουσας", Benvenuto Cellini

Η εποχή της μεγάλης ανάπτυξης ήρθε με τη Δυναστεία των Μεδίκων και ειδικά με τον Lorenzo dei Medici (Λαυρέντιος ο Μεγαλοπρεπής) που υπήρξε μετριοπαθής πολιτικός και ένθερμος υποστηρικτής των Γραμμάτων και των Τεχνών. Ποιητής και ο ίδιος, στήριξε όσο κανείς τις πολιτιστικές δραστηριότητες της εποχής του συγκεντρώνοντας στην Αυλή του όλους τους εξαίσιους καλλιτέχνες που σηματοδότησαν την μεγάλη εποχή της Αναγέννησης, όπως ήταν ο Michelangelo Buonarroti και ο Sandro Botticelli και καθιστώντας τη Φλωρεντία ως το αδιαμφισβήτητο λίκνο της ιταλικής Αναγέννησης. Εδώ γεννήθηκαν και έδρασαν μερικές από τις σημαντικότερες προσωπικότητες στην Ιστορία: οι καλλιτέχνες Leonardo DaVinci, Andrea Del Verrocchio, Donatello, Benvenuto Cellini, άνθρωποι των Γραμμάτων όπως ο Dante και ο Niccolo Machiavelli αλλά και επιστήμονες και μεγάλοι εξερευνητές. Την τεράστια πολιτιστική κληρονομιά της Φλωρεντίας σεβάστηκαν τα συμμαχικά στρατεύματα κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, κάτι που δεν έγινε από τις δυνάμεις των Γερμανών. Οι τελευταίοι προχώρησαν κατά την αποχώρησή τους σε ανατινάξεις που προκάλεσαν ζημιές σε ιστορικά και καλλιτεχνικά μνημεία της πόλης. Σε αυτά ήρθαν να προστεθούν αργότερα και οι πολλαπλές καταστροφές που προκλήθηκαν από ισχυρές πλημμύρες που έπληξαν τη Φλωρεντία αρκετές χρονιές.

Τα top-10 αξιοθέατα της Φλωρεντίας…       

     

"Il porcellino"

Η Φλωρεντία αποτελεί έναν εξαιρετικά δημοφιλή τουριστικό προορισμό και δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν σαν όνειρο ζωής να βρεθούν κάποια στιγμή εδώ. Υπήρξε άλλωστε ανέκαθεν αγαπημένη πόλη διάσημων -και μη- προσώπων. Μεταξύ των επισκεπτών που τη λάτρεψαν, ήταν και ο γνωστός σε όλους μας Δανός παραμυθάς, Χανς Κρίστιαν Άντερσεν. Μάλιστα ο Άντερσεν, κατά τη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην πόλη συνέθεσε το παραμύθι "Il Porcellino" ("το γουρουνάκι") γι' αυτό και οι Φλωρεντινοί, για να τον τιμήσουν, διακόσια χρόνια μετά τη γέννησή του έφτιαξαν ένα συντριβάνι στην περιοχή του Mercato Nuovo (Νέα Αγορά) που απεικονίζει ένα χαριτωμένο αγριογούρουνο από μπρούντζο. Λέγεται πως αν κάποιος βάλει το χέρι του στο στόμα του αγριογούρουνου, αυτό θα του χαρίσει τύχη! 

Το καλό είναι ότι έχουμε να κάνουμε με μια πόλη της οποίας το ιστορικό κέντρο είναι σχετικά μικρό και περπατιέται εύκολα. Τα περισσότερα από τα σημαντικά αξιοθέατα βρίσκονται σε κοντινή απόσταση το ένα από το άλλο και έτσι είναι εύκολο να τα επισκεφθεί κανείς χωρίς να χρειάζεται να έχει στη διάθεσή του πολλές μέρες.

1. Το Duomo ή αλλιώς ο Καθεδρικός Ναός της Santa Maria del Fiore 

Duomo ή αλλιώς Καθεδρικός Ναός της Santa Maria del Fiore

Χαρακτηριστικότερο και επιβλητικότερο μνημείο της πόλης είναι το πασίγνωστο Duomo δηλαδή ο Καθεδρικός Ναός της, αφιερωμένος στη Santa Maria del Fiore (Παναγία του λουλουδιού). Μην ξεχνάμε ότι έμβλημα της Φλωρεντίας είναι ένα λουλούδι και συγκεκριμένα ο κόκκινος κρίνος που ίσως να έχετε προσέξει πάνω στις φανέλες των παιχτών της τοπικής ποδοσφαιρικής ομάδας Fiorentina καθώς αποτελεί και logo της ομάδας. Οι εργασίες ανέγερσης του Ναού ξεκίνησαν το 1296 σε σχέδια του Arnolfo di Cambio και ολοκληρώθηκαν σχεδόν δύο αιώνες μετά, το 1436, υπό την επίβλεψη του Giotto και αργότερα του Andrea Pisano. 

Duomo, εσωτερικό

Είναι γοτθικού ρυθμού, τεραστίων διαστάσεων και με εντυπωσιακή εξωτερική όψη για την οποία χρησιμοποιήθηκε λευκό μάρμαρο από την Carrara, πράσινο από το Prato και ροζ από τη Siena. 

Αποτελεί μία από τις μεγαλύτερες εκκλησίες της Ιταλίας, σίγουρα η επιβλητικότερη της Τοσκάνης και κατέχει μια παγκόσμια πρωτιά: είναι η εκκλησία με τον μεγαλύτερο τρούλο από τούβλο που έχει χτιστεί ποτέ. Μια πρωτιά που την χρωστάει στον περίφημο αρχιτέκτονα Filippo Brunelleschi που επιμελήθηκε τη δημιουργία του θόλου, αν και λέγεται ότι στην εποχή του το έργο δεν άρεσε σε όλους. 

Duomo, η εσωτερική όψη του τρούλου

Όταν μάλιστα ρωτήθηκε ο Μιχαήλ Άγγελος, του οποίου η γνώμη είχε εξαιρετική βαρύτητα την εποχή εκείνη, δεν δίστασε να δηλώσει τη δυσαρέσκειά του παρομοιάζοντας το έργο με «κλουβί γρύλου»! Μπαίνοντας στο εσωτερικό, είναι εμφανής η γυμνότητα του χώρου, γεγονός που οφείλεται αφενός μεν στις πραγματικά μεγάλες διαστάσεις του Ναού, αφετέρου δε στο ότι πολλές από τις διακοσμήσεις έχουν χαθεί με το πέρασμα του χρόνου ή έχουν μεταφερθεί στο μουσείο Opera del Duomo, όπως συνέβη για παράδειγμα με τα έργα του Donatello. 

Duomo, εσωτερικό

Από τα εναπομείναντα έργα, ενδιαφέρον παρουσιάζουν ο πίνακας που απεικονίζει τον Δάντη μπροστά από την πόλη της Φλωρεντίας και σκηνές από το διασημότερο έργο του, τη Θεία Κωμωδία, αλλά και ο έφιππος ανδριάντας του Niccolo da Tolentino του Andrea del Castagno. Πάνω από την κύρια πύλη εισόδου του Ναού δεσπόζει το τεράστιο ρολόι που φιλοτέχνησε ο Paolo Uccello. Δείχνει τις 24 ώρες, διανύοντας μία χρονική απόσταση που λήγει με τη δύση του ηλίου στην Ιταλία και είναι ένα από τα ελάχιστα αντίστοιχου τύπου ρολόγια που λειτουργεί ακόμη. Εντυπωσιακά είναι και τα 44 βιτρό που κοσμούν τα παράθυρα του Ναού και έχουν σχεδιαστεί από τους Donatello, Paolo Uccello, Andrea del Castagno και Lorenzo Ghiberti. Η διακόσμηση του εσωτερικού μέρους του θόλου με τοιχογραφίες έγινε επί εποχής του Cosimo I των Μεδίκων από τον Giorgio Vasari και τον Federico Zuccari. Το θέμα που απεικονίζεται είναι η Τελική Κρίση. Στην Κρύπτη της Santa Maria del Fiore βρίσκεται ο τάφος του Brunelleschi. Οι κάτοικοι της Φλωρεντίας επέλεξαν να τοποθετήσουν εδώ τα οστά του ως ελάχιστο δείγμα τιμής για την τεράστια προσφορά του στην πόλη τους.            

2. Το Βαπτιστήριο

Το οκταγωνικό Battistero di San Giovanni

Το οκτάγωνο αυτό κτήριο του 10^ου αιώνα που βρίσκεται στην Piazza del Duomo, απέναντι ακριβώς από την εκκλησία της Santa Maria del Fiore, είναι επίσης γνωστό με την ονομασία Battistero di San Giovanni (Βαπτιστήριο του Αγίου Ιωάννη) και αποτελεί ένα από τα παλαιότερα κτήρια της πόλης, παλαιότερο ακόμα και από το ίδιο το Duomo. Είναι ρωμανικού ρυθμού και φέρει 3 διάσημες μπρούτζινες πύλες με περίτεχνες διακοσμήσεις. Οι νότιες πύλες απεικονίζουν σκηνές από τη ζωή του Ιωάννη του Βαπτιστή καθώς και τις 8 αρετές (ελπίδα, πίστη, καρτερία, φιλανθρωπία, ταπεινοφροσύνη, εγκράτεια, δικαιοσύνη, σύνεση) και φιλοτεχνήθηκαν από τον Andrea Pisano ενώ οι βόρειες και οι ανατολικές από τον Lorenzo Ghiberti. 

Η "Porta del Paradiso" του Ghiberti

Λέγεται ότι επειδή η επιτροπή που είχε οριστεί για να αποφασίσει ποιος θα αναλάμβανε το έργο δεν μπορούσε να επιλέξει ανάμεσα στον 21χρονο τότε Ghiberti και τον Brunelleschi, όρισε ότι θα έπρεπε οι δυο τους να συνεργαστούν. Κάτι τέτοιο όμως δεν μπορούσε να το δεχτεί η υπερηφάνεια του Brunelleschi ο οποίος αποχώρησε από την πόλη, πήγε στη Ρώμη για να σπουδάσει αρχιτεκτονική και άφησε το έργο εξ’ ολοκλήρου στα χέρια του Ghiberti που χρειάστηκε 21 χρόνια για να τις ολοκληρώσει. Αποφάσισε λοιπόν στις βόρειες πύλες από επιχρυσωμένο μπρούντζο σε 8 μέρη να απεικονίσει σκηνές από τη ζωή του Χριστού και την Καινή Διαθήκη, τους 4 Ευαγγελιστές, Πατέρες της Εκκλησίας, Προφήτες και Σίβυλλες. Για τις ανατολικές πύλες χρειάστηκε να δαπανήσει 27 ολόκληρα χρόνια και να απεικονίσει τελικά σκηνές από την Παλαιά Διαθήκη. Για αυτές τις τελευταίες μάλιστα λέγεται ότι ήταν τέτοια η καλλιτεχνική αξία τους ώστε ο Michelangelo τις ονόμασε «Πύλες του Παραδείσου» και με αυτή την ονομασία είναι γνωστές μέχρι και σήμερα. Το εξωτερικό του κτηρίου φέρει επίσης γλυπτά διάσημων καλλιτεχνών, όπως του Andrea Sansovino, ενώ στο εσωτερικό έχει υπέροχες διακοσμήσεις από ψηφιδωτά. Στο κτήριο αυτό, μέχρι τα τέλη του 19^ου αιώνα, βαπτίζονταν όλοι οι Φλωρεντινοί Καθολικοί, μεταξύ των οποίων επιφανείς προσωπικότητες όπως τα μέλη της οικογενείας των Μεδίκων και ο Δάντης. 

3. Το Καμπαναριό

Το Campanile του Giotto και πίσω του ο τρούλος του Duomo

Το διάσημο Campanile είναι έργο του Giotto, είναι γοτθικού ρυθμού και αποτελεί έναν ανεξάρτητο πύργο που μαζί με τα άλλα δύο κτήρια της Piazza del Duomo (δηλαδή τον Καθεδρικό Ναό και το Βαπτιστήριο) ανήκει στη λίστα των Πολιτισμικών Μνημείων της Unesco. Διαθέτει επτά καμπάνες, φτάνει σε ύψος τα 84,7 μ. και χωρίζεται σε πέντε επίπεδα. Η τεχνοτροπία του κάθε επιπέδου είναι διαφορετική απηχώντας τη διαφορετική εποχή στην οποία κατασκευάστηκε αλλά και τον διαφορετικό δημιουργό που την επιμελήθηκε. Από την κορυφή του Καμπαναριού μπορεί κανείς να απολαύσει την υπέροχη πανοραμική θέα σε όλη την πόλη αρκεί βέβαια να αντέχει να ανέβει τα πάμπολλα σκαλοπάτια που οδηγούν στην κορυφή.

4. Η Ponte Vecchio

Η Ponte Vecchio και ο ποταμός Άρνος

Η Ponte Vecchio (Παλιά Γέφυρα) είναι το σήμα κατατεθέν της πόλης της Φλωρεντίας και φιγουράρει σε όλες τις καρτ-ποστάλ. Είναι μία μεσαιωνική, πέτρινη, κλειστού τύπου γέφυρα πάνω από τον ποταμό Άρνο που ενώνει τις δύο πλευρές της πόλης. Άλλες δύο γέφυρες περνούν πάνω από τον Άρνο μέσα στη Φλωρεντία, η Ponte Santa Trinita και η Ponte alle Grazie. Η γέφυρα είναι χτισμένη στο σημείο που παλαιότερα βρισκόταν μία άλλη ρωμαϊκή γέφυρα από ξύλο που καταστράφηκε από τις πλημμύρες. Γύρω από την Ponte Vecchio στήθηκε μια ολόκληρη εμπορική συνοικία με καταστήματα. Αρχικά εδώ εγκαταστάθηκαν κρεοπώληδες με τα μαγαζιά τους και κάποτε η περιοχή αυτή δεν ήταν τόσο ειδυλλιακή όσο σήμερα λόγω της έντονης δυσοσμίας από τα χαλασμένα κρέατα και του αίματος που έρεε στο δρόμο από τα σφαγεία. 

Η είσοδος στο μυστικό πέρασμα Βαζάρι

Αργότερα, ο Cosimo I των Μεδίκων, θέλοντας να συνδέσει το Palazzo Vecchio (Δημαρχείο) με το Palazzo Pitti, παρήγγειλε στον Giorgio Vasari να κατασκευάσει την περίφημη Στοά Βαζάρι αλλά και ένα μυστικό πέρασμα που, κατά μήκος της Στοάς και μέσω της Ponte Vecchio, θα συνέδεε τα δύο αυτά κτήρια. Παράλληλα θέλησε να αναβαθμίσει την περιοχή και γι’ αυτό απαγόρευσε στους κρεοπώλες να διατηρούν εκεί τα μαγαζιά τους. Σύντομα στο σημείο αυτό εγκαταστάθηκαν χρυσοχόοι που συνέβαλαν στην αναβάθμιση της περιοχής όπως ακριβώς το είχε σχεδιάσει ο Cosimo. Σήμερα είναι εγκαταστημένοι εδώ κυρίως κοσμηματοπώλες, έμποροι έργων τέχνης και πωλητές σουβενίρ. Στην ανατολική μάλιστα πλευρά της γέφυρας έχει τοποθετηθεί και μία μπρούντζινη προτομή του μεγάλου Φλωρεντινού γλύπτη και χρυσοχόου Benvenuto Cellini. Η τουριστική ανάπτυξη της πόλης έφερε και μια χαριτωμένη –αν και καταστροφική για το μνημείο- συνήθεια: χιλιάδες ερωτευμένοι τουρίστες που επισκέπτονται κατά καιρούς την πόλη συνηθίζουν να «σφραγίζουν» την αγάπη τους με ένα λουκέτο που κλειδώνουν πάνω στη γέφυρα, κατά τη συνήθη πια παράδοση που ακολουθείται και σε άλλα τουριστικά και ρομαντικά μέρη όπως στο Παρίσι ή στην Πράγα. Οι τοπικοί φορείς φροντίζουν να αφαιρούν τα λουκέτα και απειλούν με πρόστιμο όποιον ερωτευμένο αποφασίσει να παραβλέψει τις απαγορεύσεις τους και να κλειδώσει το λουκέτο του στη διάσημη αυτή γέφυρα.    

5. Το Palazzo Vecchio και η Piazza della Signoria 

Tο Palazzo Vecchio με τον Torre d' Arnolfo

Κεντρικότερη πλατεία της παλιάς πόλης είναι η Piazza della Signoria που μας καλεί σε ένα ρομαντικό ταξίδι στο χρόνο. Το σημαντικότερο κτήριο εδώ δεν είναι άλλο από το Δημαρχείο που στεγάζεται στο περίφημο Palazzo Vecchio. Χτίστηκε το 1298 και στο πέρασμα του χρόνου άλλαξε όχι μόνο χρήσεις αλλά και ονομασίες. Palazzo del Popolo, Palazzo dei Priori και Palazzo Ducale είναι ονομασίες που αναφέρονται σε αυτό ακριβώς το ιστορικότατο κτήριο. Τη σημερινή του ονομασία (δηλαδή Palazzo Vecchio = το «Παλιό» Παλάτι) την πήρε όταν η κατοικία των Μεδίκων μεταφέρθηκε στο Palazzo Pitti στην απέναντι όχθη του Άρνου. Δημιουργός του Palazzo Vecchio υπήρξε ο Arnolfo di Campio, ο οποίος όπως είδαμε επιμελήθηκε το Duomo αλλά και την εκκλησία της Santa Croce. Διαθέτει οδοντωτές επάλξεις, αψίδες και τόξα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως πολεμίστρες για τη ρίψη καυτών υγρών και βράχων σε κάθε επίδοξο εισβολέα και κατακτητή ενώ στην πρόσοψη φέρει οικόσημα της πόλης της Φλωρεντίας. Χαρακτηριστικός είναι ο Πύργος, ύψους 95 μ., με το ρολόι που ονομάζεται «Torre d’ Arnolfo» από το όνομα του κατασκευαστή του. 

"Ο βιασμός των Σαβίνων"

"Αχιλλέας και Πολυξένη"

Στο εσωτερικό του περιέχονται δύο κελιά στα οποία, σε διαφορετικές χρονικές στιγμές, φυλακίστηκε ο Cosimo των Μεδίκων και ο φοβερός καλόγερος Girolamo Savonarola που ξεσήκωνε τα πλήθη με τους πύρινους λόγους του. Σήμερα στο Palazzo Vecchio στεγάζεται το γραφείο του Δημάρχου ενώ αποτελεί και έδρα του Δημοτικού Συμβουλίου της πόλης. Η είσοδος κοσμείται εκατέρωθεν με δύο αγάλματα, αντίγραφα σπουδαίων πρωτότυπων έργων που έχουν πια μεταφερθεί σε μουσεία. Το ένα είναι ο «Δαυίδ» του Michelangelo που βρίσκεται στη Galleria dell’ Accademia και το άλλο «Ο Ηρακλής και ο Κάκος» που βρίσκεται στη Galleria degli Uffizi και είναι έργο του Baccio Bandinelli (δημιουργού επίσης του αγάλματος του San Michele στην κορυφή του Castel Sant’ Angelo της Ρώμης αλλά και του πιο διαδεδομένου αντιγράφου του συμπλέγματος του Λαοκόοντα). 

"Ο Μενέλαος υποστηρίζει το σώμα του Πατρόκλου"

Αφήνοντας το κτήριο του Δημαρχείου, επικεντρωνόμαστε στα υπόλοιπα αξιοθέατα της πλατείας. Το γλυπτό σύμπλεγμα που κοσμεί το σιντριβάνι της είναι γνωστό ως «Η κρήνη του Ποσειδώνα» του Bartolomeo Ammannati ενώ μια μεταλλική πλάκα στο δάπεδο της πλατείας σηματοδοτεί το σημείο που το 1498 απαγχονίστηκε και κάηκε ο Savonarola. Παρόλα αυτά, το πιο εντυπωσιακό σημείο της πλατείας είναι η λεγόμενη Loggia dei Lanzi, ένα οικοδόμημα που μπορεί να παρομοιαστεί με ανοιχτό μουσείο αγαλμάτων. «Ο Περσέας με το κεφάλι της Μέδουσας» του Benvenuto Cellini, «Η αρπαγή των Σαβίνων γυναικών» του Giambologna, «Ο Μενέλαος που υποστηρίζει το σώμα του Πατρόκλου», «Ο Ηρακλής που νικά τον Κένταυρο Νέσσο» και το περίφημο «λιοντάρι των Μεδίκων» είναι μερικά από τα κυριότερα γλυπτά συμπλέγματα που φιλοξενούνται στη Loggia dei Lanzi.                

6. Η Galleria degli Uffizi

Το κτήριο της Galleria degli Uffizi

Ένα palazzo του 1560, που κατασκεύασε ο Vasari κατόπιν παραγγελίας του Cosimo I των Μεδίκων, έμελλε να στεγάσει ένα από τα παλαιότερα μουσεία-πινακοθήκες στον κόσμο. Το κτήριο αρχικά προοριζόταν να στεγάσει γραφεία (εξ ου και το «Uffizi», «ufficio» στα σύγχρονα ιταλικά θα πει «γραφείο»). Ο Δούκας Francesco I dei Medici ωστόσο, που διαδέχτηκε τον Cosimo I, είχε άλλη άποψη καθώς αποφάσισε να μεταφέρει στο νέο αυτό κτήριο τη συλλογή των έργων Τέχνης και πολύτιμων αντικειμένων που ανήκε στην οικογένειά του. Τα έργα που εκτίθενται σήμερα στην Πινακοθήκη καλύπτουν όλο το φάσμα της Αναγεννησιακής Τέχνης από τον 13^ο μέχρι τον 18^ο αιώνα, με την έμφαση να δίνεται πρωτίστως στους Ιταλούς ζωγράφους της περιόδου, χωρίς ωστόσο να λείπουν και εκπρόσωποι άλλων ευρωπαϊκών χωρών. Μια επίσκεψη στην Πινακοθήκη αποτελεί την καλύτερη σπουδή πάνω στο έργο κλασικών και αγαπημένων ζωγράφων όπως είναι ο Sandro Botticelli και τα διάσημα έργα του «Η γέννηση της Αφροδίτης» και η «Άνοιξη». Στο εξωτερικό της Galleria degli Uffizi έχουμε την ευκαιρία να θαυμάσουμε τα αγάλματα γνωστών Φλωρεντινών όπως ο Dante και ο Macchiavelli.

7. Η εκκλησία της Santa Croce

Basilica di Santa Croce

Η Basilica di Santa Croce (Βασιλική του Τιμίου Σταυρού) θεωρείται μία από τις μεγαλύτερες γοτθικές εκκλησίες που συναντά κανείς στην ιταλική χερσόνησο. Φιλοξενεί έργα των Giotto, Donatello, Giorgio Vasari αλλά και του μεταγενέστερου γλύπτη Antonio Canova. Το σημαντικότερο στοιχείο που χαρακτηρίζει αυτή την εκκλησία είναι ότι διαθέτει πολλά παρεκκλήσια τα οποία αποτελούν τόπο ταφής διάσημων προσώπων όπως των: Michelangelo, Machiavelli, Galileo Galilei, Gioachino Rossini, Ugo Foscolo, Vittorio Alfieri, Lorenzo Ghiberti, Leonardo Bruni (Aretino).  

8. Το σπίτι του Dante

Η "Casa di Dante"

Πολλά παλαιά έγγραφα αναφέρουν ότι το σπίτι του μεγάλου Φλωρεντινού ποιητή Δάντη (Dante Alighieri) βρισκόταν κάπου στην περιοχή που οριοθετείται από την Chiesa di San Martino (εκκλησία του Αγίου Μαρτίνου) και την Piazza dei Donati. Ωστόσο δεν μας είναι γνωστή η ακριβής τοποθεσία αυτού του οικήματος του 13^ου αιώνα. Το φερόμενο σήμερα ως «Casa di Dante» (σπίτι του Δάντη) δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα κτήριο που στις αρχές του 20^ου αιώνα οι Δημοτικές αρχές επέλεξαν να «βαφτίσουν» –κατόπιν μελέτης μεν, εντελώς αυθαίρετα δε- ως σπίτι του μεγάλου ποιητή και να δημιουργήσουν εκεί ένα μουσείο προς τιμήν του! Το μουσείο αυτό απλώνεται και στους τρεις ορόφους του οικήματος, κατ’ αναλογία με τα σημαντικότερα στάδια της ζωής του Δάντη. Έτσι, στον πρώτο όροφο έχουμε μια σειρά από έγγραφα που παρουσιάζουν τα γεγονότα της νιότης του ποιητή, από τη βάπτισή του στο Battistero di San Giovanni μέχρι την εκλογή του στα δημόσια αξιώματα και τη συμμετοχή του στην πολιτική και στρατιωτική δράση της εποχής του. Στο δεύτερο όροφο, γίνεται αναφορά στα χρόνια της εξορίας του από την πολυαγαπημένη γενέτειρά του, στις περιπλανήσεις του από το Forli στην Verona και την Bologna μέχρι την εγκατάστασή του στη Ravenna και το θάνατό του στο σπίτι του Guido da Polenta. Στον τρίτο, τέλος, όροφο έχουμε τη δυνατότητα να θαυμάσουμε έργα Τέχνης φιλοτεχνημένα από σημαντικούς καλλιτέχνες του 14^ου αιώνα μέχρι και τις μέρες μας που εμπνεύστηκαν τους πίνακές τους από τη ζωή, την τύχη και το έργο του Dante. Μπορεί το κτήριο αυτό να μην στέγασε ποτέ τον γνωστό ποιητή, το κοντινό ωστόσο παρεκκλήσι, απέναντι από τη φερόμενη ως οικία του Δάντη, θεωρείται ότι ήταν πράγματι το παρεκκλήσι όπου συνήθιζε να εκκλησιάζεται η οικογένεια Alighieri.     

9. Η Piazza della Repubblica

Η Piazza della Repubblica με την "Arcone"

Η πλατεία αυτή αποτελεί το κέντρο της Φλωρεντίας και σηματοδοτεί τα όρια μεταξύ της παλιάς και της νέας πόλης. Στη δυτική πλευρά της δεσπόζει η τεραστίων διαστάσεων Αψίδα του Θριάμβου, γνωστή με την ονομασία «Arcone» («Μεγάλη Αψίδα») που αποτελεί πύλη εισόδου στην παλιά πόλη και φέρει σειρές από στοές εκατέρωθέν της καθώς και την επιγραφή «L’ antico centro della città / Da secolare squallore a vita nuova restituito» («Το αρχαίο κέντρο της πόλης / επαναφορά από την αιώνια εξαθλίωση στη νέα ζωή» - Δεν μπορώ να γνωρίζω αν ο εμπνευστής της εν λόγω φράσης είχε κατά νου το διάσημο έργο του Dante, πάντως η φράση από μόνη της παραπέμπει –έστω και τυχαία- στη «Vita Nuova» του Δάντη). Η πλατεία σήμερα σφύζει από ζωή, φιλοξενεί ένα χαριτωμένο carousel, πολλούς street artists  και συμπαθητικές καφετέριες γεμάτες από κόσμο. Ανάμεσά τους διακρίνουμε αρκετά ιστορικά λογοτεχνικά καφέ (Caffé Gilli, Paszkowski, Gambrinus και Giubbe Rosse) που υπήρξαν τόποι συνάντησης λογίων, λογοτεχνών και καλλιτεχνών, όπως για παράδειγμα το "Giubbe Rosse" στο οποίο συνήθιζαν να συγκεντρώνονται οι εκπρόσωποι του Φουτουρισμού. Φυσικά δεν παραλείπω να πάρω μια γεύση από την ανέμελη ζωντάνια της πλατείας. Πιάνω θέση σε ένα από τα τραπεζάκια του «Fiorino d’ Oro», ενός λιγότερο ιστορικού αλλά πολύ συμπαθητικού καφέ πάνω στην πλατεία, απολαμβάνω έναν υπέροχο cappuccino και χαζεύω τον κόσμο που περνά. Ο σερβιτόρος με ξαφνιάζει ευχάριστα απαντώντας μου σε σπαστά ελληνικά τα οποία, όπως μου εξηγεί, τα έμαθε ερχόμενος για διακοπές στην Ελλάδα.    

    

10. Η εκκλησία της Santa Maria Novella 

Santa Maria Novella

Πολύ κοντά στον Σιδηροδρομικό Σταθμό βρίσκεται μία από τις γνωστότερες και ωραιότερες εκκλησίες της πόλης, η Santa Maria della Novella. Χτισμένη το 1278, διαθέτει μια εντυπωσιακή πρόσοψη που οφείλει στον Leon Battista Alberti καθώς και μερικές σπουδαίες τοιχογραφίες των Masaccio, Filippino Lippi, Domenico Ghirlandaio και Paolo Uccello, στο εσωτερικό της.   

Για όποιον διαθέτει περισσότερο χρόνο στη διάθεσή του, η Φλωρεντία έχει να του αποκαλύψει μυριάδες άλλες ομορφιές. Πίσω από τον Σιδηροδρομικό Σταθμό υψώνεται η Fortezza da Basso, ένα άριστο δείγμα της αρχιτεκτονικής φρουρίων. 

Giardini di Boboli

Στο νότιο τμήμα της πόλης και δυτικότερα της Galleria degli Uffizi συναντά κανείς το αναγεννησιακό Palazzo Pitti που περιλαμβάνει πολλά μουσεία, όπως την Galleria d’ Arte Moderna, το Museo degli Argenti (Μουσείο Ασημικών), τα Μουσεία Ενδυμασιών, Πορσελάνης και Αμαξών αλλά και το κυριότερο όλων, την Galleria Palatina, η οποία στεγάζει τη μεγαλύτερη συλλογή έργων του Ραφαήλ στον κόσμο. Πίσω από το Παλάτι εκτείνονται οι περίφημοι Giardini di Boboli (Κήποι Μπόμπολι), ένα από τα καλύτερα δείγματα κήπων ιταλικού τύπου. 

Αντίγραφα των έργων "Δαυίδ" του Μιχαήλ Άγγελου και "Ηρακλής και Κάκος" του Bandinelli στην είσοδο του Palazzo Vecchio

Όποιος ενδιαφέρεται για την Τέχνη δεν θα πρέπει να παραλείψει να επισκεφθεί την Galleria dell’ Accademia, όπου μεταξύ άλλων θα βρει και τον αυθεντικό «Δαυίδ» του Μιχαήλ Άγγελου, ενώ στη διάθεσή του υπάρχει και ένα πλήθος άλλων μουσείων με κρατικές ή ιδιωτικές συλλογές που στεγάζονται σε μέγαρα, βίλες, μοναστήρια ή εκκλησίες της πόλης. Ανεκτίμητης αξίας είναι επίσης η Biblioteca Medicea Laurenziana, η γνωστή «Λαυρεντιανή Βιβλιοθήκη των Μεδίκων». 

Όσοι, από την άλλη, αρέσκονται στο shopping και τις γευστικές απολαύσεις, τα πάμπολλα καταστήματα και εστιατόρια της πόλης δεν πρόκειται να τους απογοητεύσουν. Η Via dei Calzaiuoli και οι γύρω δρόμοι είναι γεμάτοι από καταστήματα για κάθε βαλάντιο ενώ εδώ θα βρείτε και μεγάλα εμπορικά κέντρα όπως το Coin στην Via dei Calzaiuoli και το La Rinascente κοντά στην Piazza della Repubblica. 

Το "lampredotto" της Beatrice! 

Λίγο πιο έξω από το κέντρο της παλιάς πόλης (στην Piazza del Mercato Centrale) βρίσκεται το Mercato di San Lorenzo, η κεντρική αγορά τροφίμων της πόλης. Αξίζει να κάνετε μια βόλτα εδώ έστω και μόνο για να δοκιμάσετε το παγκοσμίου φήμης «βρώμικο» στην καντίνα της Beatrice Trambusti. Πρόκειται για το περίφημο «lampredotto», ένα τεράστιο σάντουιτς που περιέχει «trippa», δηλαδή ψιλοκομμένο πατσά. Πιστέψτε με, είναι πολύ πιο νόστιμο από ότι ακούγεται! 

Για όσους πάλι θέλουν να πορευτούν… "εκ του ασφαλούς" και δίχως πολλούς πειραματισμούς, η πόλη διαθέτει άφθονες τρατορίες όπου μπορούν να απολαύσουν το διασημότερο πιάτο της περιοχής που δεν είναι άλλο από την «bistecca alla fiorentina», δηλαδή γευστικότατη μπριζόλα όπως μόνο στη Φλωρεντία ξέρουν να φτιάχνουν (βλ. περισσότερες πληροφορίες, εδώ)!